Bajkalina, znana jest również pod nazwą tarczyca bajkalska (Scutellaria baicalensis Georgi). Jest cenioną rośliną, znaną ze swoich zdrowotnych właściwości.

Traczyca Bajkalska - Bajkalina - działanie i właściwości

Dzięki bogatej zawartości flawonów typu lipofilnego, czyli:

• bajkaleiny,
• bajkaliny,
• wogoniny
• wogonozydu,

bajkalina jest pomocniczo wykorzystywana w wielu poważnych terapiach. Jej działanie można określić jako holistyczne, ponieważ ekstrakt z tej rośliny pozytywnie wpływa na wiele układów.

Właściwości tarczycy bajkalskiej były znane już setki lat temu. Głownie w ramach medycyny Dalekiego Wschodu [1,2,3]. Ta cenna roślina z rodziny jasnotowatych rośnie obecnie przede wszystkim na terenie Rosji i Wschodniej Azji. Jej kłącza osiągają rozmiary nawet do 2 m.

Początkowo stosowano ją przede wszystkim w przypadkach:

• niedrożności górnych dróg oddechowych,
• stanach zapalnych układu pokarmowego,
• alergiach,
• chorobach o podłożu grzybiczym [3].

Obecnie trwają badania naukowe nad potencjałem przeciwnowotworowym rośliny. Sprawdza się także właściwości w zakresie leczenia m.in.:

• nadciśnienia tętniczego,
• zapalenia wątroby,
• ostrych stanów zapalnych dróg oddechowych, żołądka i jelit,
• silnych wymiotów u kobiet ciężarnych [1].

Z tarczycy bajkalskiej produkuje się również nalewki na bazie alkoholu. Mają one działanie uspokajające i obniżające ciśnienie tętnicze krwi. Nie zostało to jednak potwierdzone żadnymi badaniami naukowymi.

Tarczyca bajkalska - właściwości i zastosowanie

Jakimi zdrowotnymi właściwościami charakteryzuje się bajkalina? Najbardziej wartościową częścią rośliny jest jej korzeń. Liczne badania potwierdziły działanie przeciwutleniające, a także redukujące stres oksydacyjny. Trwają badania nad jej pozytywnym wpływem na funkcjonowanie stawów, ścięgien oraz mięśni szkieletowych. Wśród właściwości Bajkaliny wymienia się m.in.:

• przeciw astmie i alergiom,
• przeciwzapalne i przeciwwirusowe (chronione są komórki śródbłonka naczyń krwionośnych),
• antyoksydacyjne,
• łagodzenie urazów mechanicznych powodowanych przez protezy zębowe,
• przeciwgrzybiczne, szczególnie w przypadku grzybicy jamy ustnej,
• działanie stymulujące wydzielanie żółci,
• ochronę przed szkodliwym działaniem promieni słonecznych,
• Wyciągi z tarczycy bajkalskiej znajdują się w składzie wielu popularnych kosmetyków z filtrami UVA i UVB,
• łagodzenie podrażnień skóry, w tym także miejsc intymnych,
• działanie przeciwtrądzikowe, głównie w przypadku trądziku typu grudkowo-krostowego,
• niszczenie wolnych rodników, co spowalnia proces starzenia się organizmu,
• i inne.

Co więcej, wskazuje się również na działanie hamujące procesy starzenia się komórek. Można więc wnioskować, że tarczyca bajkalska znajdzie zastosowanie w przypadku wielu powszechnie występujących schorzeń i dolegliwości.

Znane substancje aktywne tarczycy bajkalskiej

W składzie tarczycy bajkalskiej wyróżnić można szereg substancji aktywnych, w tym:

• flawonoidy (wogonina, bajkalina, bajkaleina, wogonozyd) - jest ich w tej roślinie ok. 40 różnych rodzajów. Te naturalne, bioaktywne związki odpowiedzialne są za agregację płytek krwi, czyli krzepnięcie. Zmniejsza lub niweluje to krwawienie dziąseł i innych błon śluzowych. Ponadto, flawonoidy zawarte w tarczycy bajkalskiej odpowiedzialne są za działanie przeciwalergiczne, moczopędne i rozkurczowe. Ułatwiają również przyswajanie witamin [2],
• polisacharydy - inaczej wielocukry. Wykazują działanie przeciwwirusowe i obniżają stężenie kancerogenów w organizmie. Pozwalają na wzmocnienie układu odpornościowego,
• terpenoidy - kojarzone są przede wszystkim ze swoich właściwości do odstraszania owadów. Jednak na tym ich funkcja się nie kończy. Preparaty zawierające w składzie terpenoidy działają także przeciwgrzybiczo i przeciwbakteryjnie,
• olejki eteryczne - nadają tarczycy bajkalskiej bardzo charakterystycznego aromatu i smaku.

Działanie przeciwbakteryjne tarczycy bajkalskiej

Tradycyjna medycyna chińska już dawno odkryła cenne właściwości antybakteryjne tej rośliny. Wykorzystuje się ją wspomagająco w leczeniu stanów zapalnych jamy ustnej. Hamuje namnażanie się bakterii odpowiedzialnych za rozwój próchnicy. Łagodzi także zmiany trądzikowe [4].

Działanie przeciwzakrzepowe bajkaliny

Flawonoidy zawarte w tarczycy bajkalskiej wykazują działanie przeciwmiażdżycowe, co wspiera prawidłowe krążenie krwi. Dochodzi do spadku poziomu wolnego cholesterolu LDL. To chroni śródbłonek naczyń przed odkładaniem się w nich blaszek miażdżycowych [4].

Działanie przeciwzapalne tarczycy bajkalskiej

Bajkalina została dokładnie przebadana pod kątem jej właściwości przeciwzapalnych. Liczne badania naukowe wykazały, że jej działanie opiera się na:

• hamowaniu produkcji czynników wspierających stany zapalne, w tym cytokin, chemokin i tlenku azotu,
• obniża aktywność enzymu o nazwie cyklooksygenaza (COX),
• neutralizuje wolne rodniki, co zmniejsza ryzyko pojawienia się stresu oksydacyjnego i poziom reaktywnych form tlenu [5].

Działanie przeciwnowotworowe tarczycy bajkalskiej

Tarczycę bajkalską bada się intensywnie pod kątem działania przeciwnowotworowego. Wykazano, że hamuje ona rozwój groźnych komórek, co może być cenną informacją w potencjalnym leczeniu. Warto jednak pamiętać, że są to jedynie wyniki wstępne, niepotwierdzone jeszcze wieloletnimi badaniami klinicznymi [5].

Działanie przeciwwirusowe tarczycy bajkalskiej

Ekstrakt z tarczycy bajkalskiej wykazuje zdolność do neutralizacji wirusów. Daje to nadzieję na leczenie przewlekłego zakażenia wirusowego wątroby typu B (HBV). Jest ono obecnie dość oporne na powszechnie stosowane farmaceutyki. HBV typu B jest częstą przyczyną pojawienia się problemów z marskością wątroby i nowotworów [6].

Bajkalina zawiera w składzie związek o nazwie wogonina. Ma ona zdolność do hamowania antygenów zlokalizowanych na powierzchni wirusa HBV. Zostało to potwierdzone na modelu mysim choroby [6].

Bajkalina - dla kogo?

Suplementacja bajkaliną jest szczególnie polecana osobom na co dzień pracującym fizycznie i sportowcom. Pomoże także osobom, które przez dłuższy czas zmagają się ze stanami zapalnymi. Dzięki właściwościom flawonów zawartych w roślinie można ją stosować jako skuteczne wsparcie na problemy z mikrokrążeniem. Wzbogacenie swojej diety o suplementy diety zawierające tarczycę bajkalską poleca się również osobom, które zmagają się z depresją oraz chorobami neurodegeneracyjnymi. Takimi jak na przykład chorobą Alzheimera czy Parkinsona.

Zachęcamy do skorzystania z naszej oferty produktów z ekstraktem z bajkaliny. Dostępne są w postaci kapsułek i tabletek, wyłącznie od znanych i sprawdzonych producentów suplementów diety. Oferujemy atrakcyjne ceny preparatów dostępnych w naszym sklepie online.

Jak dawkować tarczycę bajkalską?

Tarczyca bajkalska nie została jeszcze dokładnie przebadana pod kątem dziennych maksymalnych dawek do spożycia. Producenci suplementów diety określają, że optymalna porcja dzienna wynosi 2-6 g lub 4-12 ml ekstraktu w płynie.

Przed spożyciem preparatu z tarczycą bajkalską warto skonsultować się z farmaceutą lub lekarzem. Koniecznie trzeba poinformować go o wszystkich przewlekle przyjmowanych lekach.

Tarczyca bajkalska - przeciwwskazania i środki ostrożności

Preparaty z tarczycą bajkalską uznawane są za bezpieczne. Bardzo rzadko są przyczyną pojawienia się skutków ubocznych. W bardzo rzadkich przypadkach obserwuje się wzmożone uczucie senności.

Osoby, które przyjmują jednocześnie leki na wątrobę, powinny skonsultować przyjmowanie tarczycy bajkalskiej z lekarzem. Nie zaleca się jej przyjmowania produktów chorym cierpiącym z powodu dolegliwości układu krążenia. Przede wszystkim krzepliwości krwi. Bajkaliny nie powinni spożywać także chorzy na cukrzycę.

Traczyca bajkalska - podsumowanie

Tarczyca bajkalska (Lilium pumilum) to gatunek rośliny z rodziny liliowatych. Pochodzi głównie z obszarów wschodniej Syberii, a także północno-wschodnich Chin i Mongolii. Jest to bylina, która rośnie na suchych stepach, na skalistych stokach i w trawiastych obszarach. Charakteryzuje się niewielkimi, dzwonkowatymi kwiatami o różnych odcieniach koloru, od białego do fioletowego. Mają one często czerwonawe plamki w kształcie języka.

Bajkalina jest często wykorzystywana w medycynie ludowej w swoich regionach występowania. Zawiera liczne flawonoidy. Jej korzenie są wykorzystywane jako surowiec zielarski. Przypisywane są im właściwości lecznicze, głównie na problemy układu oddechowego, układu moczowego i trawiennego. Wywar z korzeni tarczycy bajkalskiej może być używany jako środek wykrztuśny czy moczopędny.

Ze względu na ograniczone występowanie roślina ta może być narażona na zagrożenie i wymaga opieki. W niektórych miejscach jest objęta ochroną prawno-administracyjną.

Bibliografia

1. Niedworok J. Tarczyca bajkalska - cenna roślina lecznicza. Wiadomości zielarskie. 2000, t. 42, s. 07-08.
2. Kosakowska O. Intrapopulation variability of flawonoid content in roots of Baikal skullcap. Herba Polonica. 2017, nr 63, s. 20-31.
3. https://www.drugs.com/npp/baical-skullcap.html [dostęp 26.09.2021]
4. Zhao Q, i wsp. Scutellaria baicalensis, the golden herb from the garden of Chinese medicinal plants. Sci Bull. 2016, nr 61, s. 391-1398. 
5. Karpińska E. Właściwości przeciwzapalne i przeciwnowotworowe Scutellaria baicalensis Georgi. Postępy fitoterapii. 2010, t.4. s. 215-223.
6. Wilczańska-Barska A., Chmura B., Krauze-Baranowska M. Dotychczasowy stan badań nad aktywnością farmakologiczną flawonów z rodzaju Scutellaria. Postępy Fitoterapii, 2012, nr 1.