Ashwagandha – działanie

Ashwagandha – właściwości

Ashwagandha to roślina, którą spotkać można głównie w południowo-wschodniej Azji, chociaż obecnie jest to możliwe również w Afryce, Australii i krajach leżących w basenie Morza Śródziemnego. Jej właściwości sprawiają, że jest wykorzystywana w suplementach diety, ponieważ jej wszechstronne działanie obejmuje wiele ważnych układów i wspiera funkcjonowanie organizmu. W ashwagandzie znajdziemy przede wszystkim:

• alkaloidy (witania, somniferyna), czyli substancje, które stosowane są we wspomaganiu leczenia klasycznego, ponieważ wykazują działanie przeciwbólowe, przeciwskurczowe, znieczulające, pobudzające ośrodkowy układ oddechowy, a także uspokajające. Wpływ alkaloidów stanowi jeden z trzonów skuteczności ashwagandhy;
• witanolidy (witaferyna A, witanolidy A-Y), które działają cytostatycznie, przeciwbakteryjnie, a także antyseptycznie, czyli odkażająco. Mogą łagodnie obniżać ciśnienie krwi, działają na człowieka uspokajająco;
• flawonoidy wykazują głównie działanie antyoksydacyjne, ponieważ przeciwdziałają utlenianiu się pierwiastków i związków. Jest to nie bez znaczenia dla profilaktyki chorób, które związane są ze stresem oksydacyjnym. Wśród nich jest m.in. miażdżyca i cukrzyca;
• saponiny często wykorzystuje się w preparatach, które działają przeciwzapalnie i przeciwbakteryjnie;
• kumaryny, które wykazują szerokie działanie terapeutyczne. W jego obrębie ważne jest działanie przeciwutleniające, antyproliferacyjne, przeciwwirusowe, przeciwbakteryjne i przeciwzapalne. Dodatkowo ważne jest ich działanie przeciwzakrzepowe i rozkurczowe;
• glikowitanoidy, które wykazują korzystny wpływ na odporność. Mają działanie adaptogenne, zatem są w stanie wspomóc organizm w przystosowaniu się do niekorzystnych czynników zewnętrznych, a zatem pomagają w radzeniu sobie m.in. z takimi zagrożeniami jak stres.

Większość wspomnianych substancji znajduje się w obrębie korzenia ashwagandhy i to właśnie on jest wykorzystywany zazwyczaj do produkcji różnego rodzaju suplementów diety. Dodatek sproszkowanego korzenia ashwagandhy w poszczególnych substancjach sprawia, że wpływają one korzystnie na ludzki organizm, pomagając m.in. w sytuacjach stresowych i podczas wzmożonej aktywności. Mogą również pozytywnie wpływać na wzmocnienie organizmu.

W jakich sytuacjach wykorzystywać właściwości ashwagandhy? Kiedy ją stosować?

W medycynie ajurwedyjskiej żeń-szeń indyjski stosowany jest na wiele klasycznych schorzeń, jednak w ramach suplementacji powinno się go stosować przede wszystkim jako wsparcie organizmu. Korzeń ashwagandhy może być bowiem pomocny w wielu sytuacjach i pozytywnie wpływać na kilka ważnych układów w ludzkim organizmie.

Ashwagandha a łagodzenie stanów zapalnych

Ashwagandha może stanowić wsparcie w przypadku stanów zapalnych w organizmie. Wpływa m.in. na łagodzenie stanów zapalnych związanych ze stawami. Wskazane jest jej stosowanie w przypadku RZS, czyli reumatoidalnego zapalenia stawów, ale również w sytuacjach zmniejszonej ruchomości stawu i w przypadku bólów oraz obrzęków. Pomocna jest również w artretyzmie i podczas pojawiających się przykurczów. Między innymi z tytułu pozytywnego wpływu na stawy, ashwagandha polecana jest osobom, które chcą poprawić swoją kondycję fizyczną. Ashwagandha pozytywnie wpływa na wydolność organizmu, a także normalizuje poziom cukru we krwi.

Ashwagandha a odporność organizmu

Jest to jedna z funkcji, dla których żeń-szeń indyjski jest tak ceniony w ajurwedzie. Ashwagandha może bowiem pozytywnie wpływać na odporność organizmu. Pobudza komórki odpornościowe, a także przeciwzapalne i odpowiedzialne za zwalczanie stanów chorobowych. Wzmacnia również komórki NK (natural killer), których zwiększona produkcja jest jednoznaczna ze zwiększoną ochroną przeciw wirusom i bakteriom. Stosowanie żeń-szenia indyjskiego ma zatem znaczenie dla ogólnej odporności organizmu człowieka.

Ashwagandha a profilaktyka chorób neurodegeneracyjnych

Zażywanie ashwagandhy powinno być traktowane wyłącznie jako wsparcie organizmu, a nie procesu leczenia. Jednak ma ono znaczenie w przypadku profilaktyki chorób neurodegeneracyjnych. Ashwagandha może bowiem spowalniać tworzenie się płytek beta-amyloidu. Są to toksyczne struktury, które odkładają się neuronach budujących mózg. Jednak to działanie pozostaje nie bez znaczenia w przypadku osób, które chcą w możliwie najbardziej efektywny sposób uchronić się przed schorzeniami dotyczącymi pracy mózgu. W związku z tym, że udowodnienie tego procesu miało miejsce podczas badań na Uniwersytecie Newcastle w Anglii, można śmiało stwierdzić, że ashwagandha staje się specyfikiem nie tylko zakorzenionym w wierzeniach i kulturze, ale również o udokumentowanych właściwościach prozdrowotnych dla organizmu człowieka.

Ashwagandha a stres

Ashwagandha może redukować poziom napięcia, a także pomóc w budowaniu długotrwałej odporności na stres. Jest to możliwe głównie ze względu na ograniczenie produkcji kortyzolu, czyli hormonu stresu. Znane jest również jej działanie adaptogenne, które pomaga uodparniać się psychicznie na niekorzystne czynniki zewnętrzne. Roślina wykorzystywana jest zatem również jako wsparcie w terapiach antystresowych, przeciwdepresyjnych i przeciwlękowych. Poleca się ją także w przypadku osób pracujących umysłowo, które są szczególnie narażone na zmęczenie psychiczne.

Ashwagandha a wpływ na wątrobę

Działanie ashwagandhy w organizmie człowieka może również wpływać ochronnie na wątrobę. Ashwagandha chroni bowiem przed szkodliwym wpływem wielu toksycznych związków, polecana jest również osobom, które długotrwale są eksponowane na działanie metali ciężkich. Dodatkowo witanozydy, które zawiera indyjski żeń-szeń, mają działanie odtruwające oraz hepatoprotekcyjne.

Ashwagandha – jak przyjmować?

Stosowanie ashwagandhy w konkretnych porcjach w dużej mierze zależy od zaleceń producenta. Każdorazowo przed rozpoczęciem suplementacji należy zapoznać się ze wskazaniami, ponieważ mogą być one uzależnione od kilku czynników.

Najczęściej przeciętna porcja ashwagandhy, którą można zażywać w ciągu dnia, to 1-2 kapsułki. Indyjski żeń-szeń występuje również w formie proszku (sproszkowany korzeń ashwagandhy). W tym przypadku nie należy przekraczać dziennej porcji wynoszącej 3 mg.

Ashwagandha – przeciwwskazania i skutki uboczne

Działanie ashwagandhy wobec większości osób będzie bezpieczne i pozbawione skutków ubocznych. Należy jednak przykładać wagę do właściwej porcji poszczególnych preparatów. Spożywanie ashwagandhy jest również ograniczone w przypadku niektórych grup osób. Należą do nich:

• kobiety w okresie ciąży oraz kobiety w okresie karmienia piersią;
• osoby poniżej 18 roku życia;
• osoby, które zażywają leki uspokajające, leki antydepresyjne oraz leki nasenne. Preparaty zawierające ashwagandhę mogą bowiem nasilać ich działanie.

W przypadku długotrwałego spożywania zbyt dużej dawki dziennej mogą pojawić się skutki uboczne w obszarze pracy układu pokarmowego, m.in. biegunka i wymioty.

Zobacz również: https://www.sklepzycia.pl/blog/ashwagandha-a-tarczyca

Bibliografia:

1. G. Nowak, Surowce roślinne stosowane w wyczerpaniu psychofizycznym i stresie, Herba Polonica, nr 55 (2), 2009. 
2. G. L. Gupta, A. C. Rana, Withania somnifera (Ashwagandha): A Review, Pharmacognosy Reviews, nr 1 (1), 2007.
3. B. Dąbrowska-Bernstein, M. Moskalik, D. Wydro, Adaptogeny korygujące reakcję organizmu na stres i zaburzenia homeostazy – pomocą w prewencji chorób cywilizacyjnych, PTL, Podyplomowa Szkoła Medycyny Estetycznej.