Lukrecja – skąd pochodzi i gdzie występuje?
Lukrecja to ogólna nazwa, która obejmuje około trzydziestu różnych bylin. Jednak najbardziej znana i najszerzej stosowana jest lukrecja gładka (Glycyrrhiza glabra). Jej korzenie to jeden z najstarszych suplementów pochodzenia naturalnego. Lukrecja pochodzi z Europy i Południowej Azji. Największe uprawy tej rośliny można obecnie znaleźć na terenie Hiszpanii, Turcji, Iraku, Japonii, czy północnych Chin. Co ciekawe, w Chinach lukrecja nadal stanowi składnik preparatów ziołowych, właściwie ich znacznej części. Szacuje się, że jest to nawet 60%.
Lukrecja – właściwości?
Lukrecja – jakie ma właściwości ta ciekawa roślina? Korzeń lukrecji to bogactwo dobroczynnych składników chemicznych. Określa się, że w korzeniu lukrecji może ich być nawet około 400. Kilka z nich ma pozytywny wpływ na niektóre procesy w organizmie człowieka. Wśród nich możemy wyróżnić m.in.:
- flawonoidy;
- kumaryny;
- saponiny triterpenowe;
- polisacharydy.
Dodatkowo warto wspomnieć, że olejek eteryczny z lukrecji zawiera około 30 pożytecznych substancji, m.in. fenchon, który działa hamująco na rozwój bakterii, czy linalol o działaniu przeciwlękowym i przeciwbólowym. W związku z zapachem lukrecji znaczenie ma również aldehyd benzoesowy, który bardzo często jest składnikiem różnego rodzaju perfum.
Właściwości lukrecji – przy jakich dolegliwościach mogą być pomocne?
Bogactwo składników sprawia, że z korzenia lukrecji i preparatów, które zostały stworzone na jego bazie, warto korzystać w przypadku niektórych dolegliwości. Okazuje się bowiem, że może mieć dobroczynny wpływ na co najmniej kilka układów.
Korzeń lukrecji a układ oddechowy
Działanie korzenia lukrecji może wywierać pozytywny wpływ na pracę układu oddechowego. Wśród skutków jego działania można wyróżnić m.in. zmniejszenie lepkości śluzu, który zalega w drogach oddechowych. Dodatkowo lukrecja i ekstrakty tworzone na jej bazie mają działanie rozkurczowe i wykrztuśne. Dzieje się tak dlatego, że lukrecja pobudza funkcje wydzielnicze błon śluzowych górnych dróg oddechowych, a także ruchów nabłonka rzęskowego.
Zasadne może być również stosowanie korzenia lukrecji przy wirusach, które wywołują infekcje w obrębie układu oddechowego. W tym przypadku ma znaczenie glicyryzyna, która wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwwirusowe, bakteriostatyczne i immunosupresyjne.
Korzeń lukrecji a układ hormonalny
Stosowanie lukrecji może wspierać również układ hormonalny. Za pozytywne działanie lukrecji w tym obszarze odpowiadają fitoestrogeny, które mogą mieć pozytywny wpływ na okołomiesiączkowe dolegliwości, m.in. w przypadku zespołu napięcia przedmiesiączkowego. Lukrecja jako składnik preparatów ziołowych dla kobiet może również pomagać w łagodzeniu uciążliwych objawów menopauzy. Ze względu na swoje właściwości, lukrecja bywa stosowana również pomocniczo przy osteoporozie pomenopauzalnej u kobiet.
Korzeń lukrecji a układ pokarmowy
Smak lukrecji jest sporą inspiracją do różnego rodzaju potraw (nie tylko słodkich), dlatego chętnie wykorzystywana jest w przemyśle spożywczym. Na bazie lukrecji mogą powstawać dania bardzo ciekawe w smaku, jednak jest to produkt, który może posłużyć również jako wsparcie przy dolegliwościach układu pokarmowego.
Lukrecja może łagodzić dolegliwości trawienne, a swoje właściwości przeciwzapalne wykorzystywać do regeneracji śluzówki żołądka oraz jelit. Lukrecja może także hamować rozwój bakterii, m.in. Helicobacter pyroli. Jest to bakteria, która odpowiada za powstawanie choroby wrzodowej. Warto również użyć jej po przebyciu infekcji związanej z układem pokarmowym, ponieważ przyspiesza regenerację błon śluzowych tego układu.
Przeciwwskazania do stosowania lukrecji
Ze względu na właściwości lecznicze niektórych produktów, decydujemy się na ich spożywanie w dużych ilościach. Czy jednak nadmiar – w tym również nadmiar lukrecji – może być szkodliwy? Okazuje się, że w tym przypadku także należy zachować ostrożność, ponieważ przy zbyt dużych ilościach tego produktu może dojść do:
- wzrostu ciśnienia krwi;
- odczuwania duszności;
- arytmii serca;
- bólu głowy;
- obrzęków związanych z zatrzymaniem wody w organizmie;
- zatrzymania soli i utraty potasu;
- osłabienia popędu seksualnego i problemów z potencją.
Warto pamiętać, że lukrecja może powodować poważne skutki uboczne, jednak najczęściej ma to miejsce wtedy, gdy zażywamy ją długotrwale w zbyt dużych ilościach.
Spożywanie lukrecji – w jakiej formie najlepiej?
Korzeń lukrecji ma właściwości, dzięki którym może być szeroko wykorzystywany nie tylko jako suplement diety, ale również składnik różnego rodzaju produktów pielęgnacyjnych.
- Korzeń lukrecji wykorzystuje się jako składnik kompleksowych ziół, które mają wspomagać poszczególne układy w ciele człowieka. Z jego udziałem komponuje się przykładowo herbatki ajurwedyjskie. Wyróżnia je m.in. pozytywny wpływ na układ pokarmowy.
- Z lukrecją tworzone są suplementy diety w postaci kropli (ekstraktów) oraz kapsułek.
- Ze względu na właściwości przeciwzapalne, oczyszczające i sebostatyczne, lukrecja wykorzystywana jest w produkcji kosmetyków, m.in. kremów. Właściwości przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze sprawdzają się również w kosmetykach przeznaczonych do cery problematycznej.
- Zawarta w lukrecji glicyryzyna ma działanie przeciwpróchnicze i aromatyzujące, a to sprawia, że jest dobrym składnikiem past do zębów, ale również płynów do higieny jamy ustnej.
Bibliografia:
- K. Kucharska-Ambrożej, Aktualny stan wiedzy na temat chemizmu i aktywności biologicznej lukrecji gładkiej Glycyrrhiza glabra L, 2017.
- K. Wszołek, A. Piotrowska, Polifenole roślinne w kosmetologii, w: Medyczne aspekty kosmetologii i dietetyki.