Olej z oregano – właściwości, działanie i wskazania do stosowania

Oregano jest znane wszystkim osobom. To przyprawa, którą jest powszechnie dostępna i używana w kuchni – szczególnie śródziemnomorskiej. Warto jednak wiedzieć, że znalazła ona swoje zastosowanie również w medycynie naturalnej. Pozyskiwany z niej olejek eteryczny wykazuje pozytywne działanie na organizm człowieka. Sprawdź, jakie są właściwości oregano i kiedy można go stosować.

Stosowanie olejku z oregano jest znane już od czasów starożytnych. Starożytni Grecy stosowali go powszechnie w celu złagodzenia wielu różnych dolegliwości. Sięgano po niego przy bólu, problemach trawiennych i stanach zapalnych. Zioło wspierało także odkażanie i gojenie się ran. Co ciekawe, Egipcjanie używali go w procesie mumifikacji. Także obecnie wiele osób stosuje go, jako pomoc w łagodzeniu nieprzyjemnych objawów i wsparcie organizmu.

Oregano, czyli lebiodka pospolita

Oregano jest rośliną wieloletnią, która należy do rodziny jasnotowatych. Osiąga wysokość do 80 centymetrów. Ma wzniesioną, prostą i sztywną łodygę, która się rozgałęzia. Liście mają jajowaty kształt, a ich brzegi są niekiedy ząbkowane. Wyrastają naprzeciwlegle. Na ich powierzchni obecne są gruczoły, które wydzielają olejek eteryczny. Lebiodka pospolita wytwarza również kwiaty i owoce.

Oregano wydziela charakterystyczny zapach, który jest bardzo intensywny. Wyróżnia się także lekko gorzkim smakiem, dzięki któremu znalazło szerokie zastosowanie w kuchni. Jest to również roślina miododajna. W Starożytnej Grecji uważano, że oregano powstało z oddechu Afrodyty – bogini piękna. Przyozdabiano nią głowy nowożeńców. Lebiodka ma również swój udział w polskiej kulturze. Powieszenie jej na drzwiach domu oznaczało śmierć jednego z domowników.

Oregano naturalnie rośnie w Afryce Północnej, Azji, obu Amerykach oraz Europie. W Polsce występuje pospolicie na całym terenie kraju. Rośnie głównie na skrajach lasów, w zaroślach, i suchych pagórkach, które są dobrze nasłonecznione. Oregano można bez przeszkód uprawiać również w domu.

Oregano jest cenione nie tylko w kuchni. Jest to roślina o prozdrowotnych właściwościach. Surowcem zielarskim jest ziele, które zbiera się w okresie kwitnienia. Jest ono źródłem wielu cennych substancji, które wykazują pozytywny wpływ na organizm człowieka.

Jak pozyskuje się olej z oregano?

Olejek z oregano pozyskiwany jest z łodyg i liści tej rośliny. To właśnie one zawierają substancje aktywne w największej ilości. Produkcja najczęściej odbywa się przez destylację parą wodną, bez użycia dodatkowych środków chemicznych. Wówczas ma on najwyższą jakość. I właśnie na takie preparaty należy zwracać uwagę przy zakupie.

Właściwości olejku z oregano

Oregano jest źródłem wielu cennych substancji. W jego składzie znajdziemy m.in.:

• olejki eteryczne (zawierające seskwiterpeny, karwakrol, tymol),

• flawonoidy (apigenina, luteolina, katechina, kwercetyna, kemferol, eriodykcjol, naryngenina),

• garbniki,

• kwasy organiczne (kawowy, ursolowy, rozmarynowy),

• fitosterole,

• minerały (żelazo, potas, miedź, cynk, magnez),

• witaminy (A, C, E, K, B),

• wielonienasycone kwasy tłuszczowe,

• błonnik.

W każdej kropli olejku znajdziemy także szereg przeciwutleniaczy, których dostarczanie jest niezwykle ważne dla utrzymania zdrowia organizmu.

Jak działa olej z oregano?

Olejek z oregano wykazuje szereg właściwości prozdrowotnych. Warto jednak pamiętać, że roślina ta może być stosowana jedynie pomocniczo. Nie jest ona zakwalifikowana jako lek. Potrzebne są także dalsze badania nad jej właściwościami i działaniem. Może jednak wspierać organizm.

Szczególnie znane są właściwości przeciwbakteryjne olejku z oregano. Zawdzięcza je fenolom. Związki te powodują zmianę integralności błon i ścian komórkowych drobnoustrojów, a tym samym ich uśmiercenie. Ponadto oregano działa przeciwpasożytniczo, przeciwgrzybiczo i przeciwwirusowo (m.in. przy wirusie opryszczki).

Mówi się także o tym, że oregano działa przeciwzapalnie. Ma to szczególne znaczenie dla zdrowia skóry. Dzięki tym właściwościom może także wspierać gojenie się ran, ponieważ proces ten nie zostaje zaburzony przez drobnoustroje.

Witaminy obecne w oregano są silnymi przeciwutleniaczami. Tym samym olejek zyskuje właściwości antyoksydacyjne. Oznacza to, że eliminuje wolne rodniki i zapobiega powstawaniu stresu oksydacyjnego, który uszkadza komórki i przyspiesza proces starzenia.

Oregano może także wspierać proces trawienia. Jest to związane z rozkurczem mięśni gładkich, a także zwiększeniem wydzielania śliny, żółci i soku żołądkowego. Jednocześnie trzeba pamiętać, że u niektórych osób powoduje podrażnienia układu pokarmowego, dlatego nie każdy może go stosować.

Olejek oregano – kiedy go stosować?

Olejek z oregano można stosować m.in.:

• przy infekcjach bakteryjnych lub wirusowych,

• w okresie jesienno-zimowym w celi wsparcia odporności organizmu,

• przy stanach zapalnych skóry,

• przy nieprzyjemnym zapachu z ust,

• przy niestrawności (dotyczy to osób bez problemów trawiennych).

Jak stosować olejek oregano?

Olejek z oregano stosuje się przede wszystkim doustnie. Zalecane jest jego wcześniejsze rozcieńczenie, aby uniknąć podrażnień. Krople olejku należy rozpuścić w wodzie, soku lub oleju (dobrze sprawdza się m.in. z olejem kokosowym). Dawkowanie zależy od rodzaju preparatu. Jest ono ściśle określone przez producenta. Nie należy przekraczać maksymalnej dawki ze względu na możliwość wystąpienia powikłań.

Olejek z oregano można także stosować na skórę. Konieczne jest jego wcześniejsze rozcieńczenie. Dobrze sprawdza się nakładanie go punktowo na niedoskonałości. Możliwe jest także używanie olejku do inhalacji. Należy jednak zwrócić uwagę na adnotację, że dany preparat jest do tego przeznaczony.

Przeciwwskazania do stosowania olejku z oregano

Olejek z oregano jest substancją naturalną. Mimo to nie wszystkie osoby powinny go stosować. Szczególną ostrożność należy zachować przy problemach trawiennych. Olejek może spowodować podrażnienie układu pokarmowego. Przyjmowanie leków na stałe również może być przeciwwskazaniem do stosowania olejku. Dlatego chęć suplementacji trzeba zawsze omówić z lekarzem.

Przeciwwskazaniem jest alergia na składniki preparatu. Suplement diety może zawierać także inne substancje. Dlatego ważne jest przeczytanie jego składu przed pierwszym zastosowaniem. Warto sięgać po olejek naturalny, pochodzący ze sprawdzonych sklepów zielarskich.

Ważną kwestią jest także to, czy kobiety w ciąży i karmiące piersią mogą stosować olejek z oregano. Tak, ale w niewielkich ilościach, ponieważ może wpływać na przyswajanie żelaza. Przed rozpoczęciem suplementacji trzeba skonsultować się z lekarzem, ponieważ ciężarne nie powinny samodzielnie decydować o przyjmowaniu jakichkolwiek substancji. Konieczne jest też zapoznanie się z zaleceniami producenta – przy niektórych preparatach istnieje zapis, że nie mogą być one stosowane w czasie ciąży i okresie laktacji.

Skutki uboczne olejku z oregano

Olejek oregano został uznany przez Amerykańską Agencję ds. Żywności i Leków za składnik bezpieczny (GRAS). Roślina ta jest ogólnie dobrze tolerowana, a skutki uboczne po jej spożyciu zgłaszane są rzadko. Najczęściej pojawiają się one w przypadku stosowania oregano w celach medycznych – zwykle gdy suplement diety używany jest niezgodnie z zaleceniami. Całkowicie bezpieczne jest natomiast stosowanie rośliny jako przyprawy.

Do skutków ubocznych, które może wywołać olejek z oregano zalicza się:

• reakcje alergiczne,

• dolegliwości ze strony układu pokarmowego,

• pieczenie skóry i błon śluzowych.

Przed zastosowaniem olejku z oregano należy zapoznać się z zaleceniami producenta. W razie wątpliwości konieczna jest konsultacja z lekarzem.

Olejek z oregano dla dzieci

Olejek z oregano można podawać dzieciom powyżej 2. roku życia. Należy pamiętać o odpowiednim dawkowaniu preparatu (1 kropla dziennie). Musi być on też zawsze rozcieńczony – w napoju (wodzie lub herbacie) lub innym olejem spożywczym. Najlepszym rozwiązaniem jest skonsultowanie się z lekarzem przed rozpoczęciem suplementacji.

Źródła:

1. O. Suska, O. Turkot, K. Sikorska-Zimny, Oregano - właściwości i wykorzystanie przez ludzi, “Innowacje w Pielęgniarstwie i Naukach o Zdrowiu” 2020, nr 2.

2. E. Hać-Szymańczuk, E. Lipińska, O. Grzegrzółka, Ocena aktywności przeciwbakteryjnej oregano, “Bromatologia i Chemia Toksykologiczna” 2012, nr 3, s. 308-314.