W związku z tym coraz częściej można spotkać pola uprawne celowo obsadzone tą rośliną. Powstaje z niej potem olej z wiesiołka. Jakie ma właściwości? Na co pomaga i jak go stosować?
Olej z wiesiołka - z czego się składa?
Olej z wiesiołka produkowany jest z dość popularnej rośliny, która często znana jest nam "z widzenia". Już dawno temu dostrzeżono jego cenne właściwości i stosowano roślinę jako wsparcie w procesie gojenia się ran. Okazuje się jednak, że stosowanie oleju z nasion wiesiołka może mieć bardzo pozytywny wpływ na organizm człowieka.
Swoje działanie olej z wiesiołka zawdzięcza obecności wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, do których należą kwas linolowy (LA) oraz kwas gamma linolenowy (GLA). Wielonienasycone kwasy tłuszczowe tego typu mocno wspomagają wiele procesów, które zachodzą w organizmie człowieka.
To jednak nie wszystko. Olej z wiesiołka to nie tylko bogactwo nienasyconych kwasów tłuszczowych, ale również wartościowych składników, takich jak cynk, magnez, wapń, selen, białko bogate w aminokwasy siarkowe, fitoestrole, enzymy, a także kwasów: palmitynowego, oleinowego, a także stearynowego.
Olej z wiesiołka a problemy skórne
W oleju z wiesiołka znajduje się duża ilość kwasu gamma-linolenowego. Deficyt tego kwasu w organizmie może wzmagać przesuszanie i utratę sprężystości skóry czy zwiększać tendencje do pojawiania się zmarszczek. Zatem dostarczanie tego kwasu może pomóc złagodzić powyższe skutki.
Dodatkowo badano skuteczność oleju z wiesiołka i zawartego w nim kwasu gamma-linolenowego w walce z chorobami skórnymi, takimi jak AZS czy łuszczyca.
Olej z wiesiołka może być skuteczny także w przypadku pielęgnacji u osób z tendencjami do szybkiego starzenia się skóry, a także u osób starszych. Kwas gamma-linolenowy pomaga łagodzić objawy trądziku różowatego, łojotokowego, egzemy czy alergii skórnych.
Olej z wiesiołka dla kobiet
Kobiece dolegliwości również mogą być łagodzone poprzez wpływ substancji zawartych w oleju z wiesiołka. Może być pomocny w następujących sytuacjach:
- PMS, czyli Zespół Napięcia Przedmiesiączkowego;
- bolesne miesiączki;
- obrzęki i bolesność piersi;
- bóle podbrzusza;
- wahania nastroju;
- mastalgia, czyli cykliczny i powracający ból piersi;
- suchość pochwy;
- pomoc w łagodzeniu objawów menopauzy.
W większości wymienionych wyżej dolegliwości uważa się, że za dany stan rzeczy odpowiada niedobór nienasyconych kwasów tłuszczowych w organizmie. W przeprowadzonych badaniach dużą skuteczność wykazało podawanie witaminy E wraz z olejem z wiesiołka.
Ocenia się również, że olej z wiesiołka może wspomóc płodność.
Olej z wiesiołka i ułatwienie porodu
Olej z wiesiołka wspomaga uelastycznienie błon śluzowych i skóry. Ocenia się więc, że może stanowić pomoc podczas porodu naturalnego. Wiele położnych zaleca jego łagodne dawkowanie - jeśli więc zainteresował Cię ten temat, skonsultuj się ze swoim ginekologiem oraz położną. Dodatkowo ocenia się, że używanie oleju z wiesiołka może wspomóc produkcję śluzu tuż przed porodem, co z kolei wpłynie na jego szybszy i łagodniejszy przebieg.
Niezwykle ważne jest jednak przestrzeganie w tym zakresie zaleceń lekarza. Tego rodzaju suplementacje powinny być wykonywane wyłącznie za jego zgodą i tylko w sytuacjach ciąży, której przebieg nie jest zaburzony.
Olej z wiesiołka a cholesterol
Badania pod tym kątem wykazały, że olej z wiesiołka pomaga obniżyć ciśnienie krwi. Jest też jednym z czynników, które mają na to wpływ. Jego działanie może także powodować zmniejszenie stężenia metali ciężkich we krwi. W suplementacji olejem z wiesiołka dostrzeżono również zdolność do obniżania złego cholesterolu i odpowiedniego regulowania poziomu dobrego cholesterolu.
Olej z wiesiołka a stawy i bóle reumatyczne
Substancje, które są zawarte w olejku z wiesiołka, mogą również łagodzić bóle reumatyczne. Przy tym przyspieszają gojenie ran, a także pobudzają regenerację tkanki chrzęstnej i łącznej. Zażywanie oleju w formie suplementu diety może pomóc zachować sprawność stawów na dłużej.
Olej z wiesiołka jako składnik kremów i kosmetyków
Olej z wiesiołka stosuje się również w kosmetyce, ponieważ jego cenne właściwości mogą przyczyniać się m.in. do wzmacniania paznokci, a także redukowania problemów skórnych, np. suchości i świądu. Dodatkowo czysty olej z wiesiołka często stosowany jest do procesu olejowania włosów. Stają się elastyczniejsze, a łodygi mniej podatne na łamanie.
Olej z wiesiołka na odchudzanie
Wiele źródeł podaje, że olej wiesiołka i zawarte w nim kwasy tłuszczowe jednonienasycone mogą pozytywnie wpływać na trawienie. Olej wiesiołkowy również pomaga zapobiegać magazynowaniu tłuszczów, dzięki działaniu brunatnej tkanki tłuszczowej, która ma przerabiać nadwyżkę tłuszczu na ciepło.
Olej z wiesiołka w kuchni
Oleje roślinne w większości można wykorzystywać również w kuchni i nie inaczej jest w przypadku oleju z wiesiołka. Jest smaczny, o lekko orzechowym aromacie, który stanowi doskonały dodatek do sałatek. Wykazuje wówczas działanie wspomagające układ pokarmowy, dobrze wpływa na trawienie. Trzeba jednak pamiętać o tym, że jest to produkt tłoczony na zimno - nie należy poddawać tego produktu obróbce termicznej.
Olej z wiesiołka a inne dolegliwości
Na co jeszcze pomaga olej z wiesiołka? Jest to substancja naturalna o tak szerokim spektrum działania, że jej dobroczynny wpływ można dostrzec również w przypadku wzmacniania odporności. Olejek może wspomagać ochronę organizmu przed chorobami układu oddechowego, w tym płuc, oskrzeli i gardła, a także chorobami oczu. Duże stężenie kwasów tłuszczowych w składzie olejku może sprawiać, że rzadziej będzie doskwierać nam astma i alergia.
Stosowane oleju z wiesiołka ma również znaczenie dla pracy mózgu, ponieważ kwas DHA jest składnikiem komórek mózgowych. Większa ilość DHA w organizmie oznacza lepszą pracę mózgu, wsparcie procesów myślowych, a także lepsze funkcjonowanie pamięci. Określa się zatem, że wiesiołek może być pomocą dla osób, które zmagają się z chorobami, które upośledzają te funkcje.
Jak powinien być tworzony olej z wiesiołka?
Proces powstawania oleju z wiesiołka może mieć duży wpływ na jego działanie i zastosowanie. Olej z wiesiołka tłoczony powinien być na zimno, ponieważ zachowuje wówczas wszystkie swoje wartości odżywcze. Dodatkowo najlepiej, jeśli jest niefiltrowany i nierafinowany. Oleje z nasion wiesiołka nie powinny również mieć długiej daty przydatności. Olej tłoczony na zimno i w pełni świeży może osiągać najwyższą skuteczność.
W jakiej formie zażywać olej z wiesiołka?
Olej z wiesiołka dostępny jest pod różnymi postaciami jako suplement diety, ale można go kupić również w klasycznej, płynnej formie, np. do zastosowania kuchennego. Olej z nasion wiesiołka przyjmuje się także w kroplach i kapsułkach. Występuje zarówno samodzielnie, jak i jako dodatek do innych substancji. Coraz częściej wykorzystuje się także olej z wiesiołka jako uzupełnienie kosmetyków, które finalnie stosowane są na skórze, np. kremów do opalania.
Dawkowanie - olej z wiesiołka
W przypadku każdego takiego suplementu bardzo istotne jest stosowanie się do dawki, którą zaleca lekarz. Dotyczy to preparatów, które przyjmuje się doustnie. Najbardziej wskazane jest przyjmowanie niewielkich ilości oleju z wiesiołka przy posiłku.
Warto zauważyć, że olej z wiesiołka wykorzystuje się również do pielęgnacji skóry ciała i skóry głowy. Nierozcieńczony olej z wiesiołka jest jednak bardzo tłusty, dlatego nic nie stoi na przeszkodzie, by wykorzystać do tego kosmetyk o mniejszym stężeniu tej substancji, ok. 20-30 procent. Olej w jego klasycznej formie można również dodawać do swoich ulubionych kremów i balsamów, by móc go stosować przy codziennej pielęgnacji.
Kiedy nie stosować oleju z wiesiołka?
Olej z wiesiołka to naturalna substancja, jednak nie należy jej spożywać bez ograniczeń. Istnieją również ograniczenia, w przypadku których wcale nie zaleca się stosowania oleju z wiesiołka. Należą do nich m.in. padaczka (olej z wiesiołka może przyczynić się do wywołania drgawek), a także skłonność do krwawień (zażywanie oleju może przyczynić się do powstania krwotoku). Nie należy go stosować również przed zabiegami chirurgicznymi. Zanim zaczniesz go stosować, skonsultuj się z lekarzem.
Bibliografia:
- EKSPERTYZA: Olej z wiesiołka (Oenothera biennis) w leczeniu dolegliwości kobiecych oraz wybranych chorób autoimmunologicznych. Autor: Dr hab. n. med. Maciej Sałaga, Zakład Biochemii, Uniwersytet Medyczny w Łodzi.
- Vahdat M, Tahermanesh K, Mehdizadeh Kashi A, Ashouri M, Solaymani Dodaran M, Kashanian M, et al. Evening Primrose Oil Effect on the Ease of Cervical Ripening and Dilatation Before Operative Hysteroscopy. Thrita. 2015;4(3):7–10.
- Normy żywienia dla populacji Polski, (red.) M. Jarosz, Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa 2017
- E. Materac, Z. Marczyński, K. H. Bodek, Rola kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6 w organizmie człowieka, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, XLVI 2 2013