Ostropest – właściwości i działanie

Ostropest plamisty - właściwości rośliny

Ostropest plamisty to bogactwo cennych właściwości i składników, wśród których najbardziej znana jest sylimaryna. W sylimarynie możemy znaleźć kompleks substancji wpływających na dobrostan organizmu. Pomaga w działaniu przeciwzapalnym i antyoksydacyjnym, które ma przełożenie na funkcjonowanie wielu ważnych organów, m.in. wątroby.

• Na poziomie komórkowym zachodzą reakcje utleniania, które sylimaryna pomaga spowolnić. Dzięki temu blokowane jest szkodliwe działanie wolnych rodników.
• Pomaga w działaniu przeciwzapalnym, a także odtruwającym.
• Sylimaryna wspiera także układ żółciowy, działa żółciopędnie.
• Stabilizuje błony komórkowe.
• Działa rozkurczowo.
• Ma wpływ na hamowanie procesu wytrącania się kamieni żółciowych.

Ponadto działanie ostropestu plamistego i zawartej w nim sylimaryny ma wpływ na ochronę komórek wątrobowych, ale również przyspieszenie ich regeneracji. Poleca się go osobom, które potrzebują naturalnego wsparcia w chorobie jaką jest marskości wątroby. Ostropest plamisty może być stosowany również przy toksyczno-metabolicznych uszkodzeniach wątroby spowodowanych różnego rodzaju toksycznymi czynnikami.

Kolejnym składnikiem ostropestu plamistego, który wykazuje się dobroczynnym dla organizmu działaniem, jest inulina. Jej właściwości skupiają się przede wszystkim wokół układu pokarmowego. Oprócz tego wspiera układ krążenia, m.in. wpływając na obniżenie poziomu złego cholesterolu we krwi. Pomaga regulować również poziom cukru i wpływa na wydzielanie insuliny przez trzustkę.

Inne substancje, które zawiera ostropest plamisty

Okazuje się, że warto stosować ostropest plamisty również ze względu na jego inne składniki, które wykazują się wieloma dobroczynnymi właściwościami.

• Flawonoidy - mają działanie przeciwutleniające, pomagają organizmowi przeciwdziałać zapaleniom oraz alergiom. Mają wpływ na opóźnianie procesów starzenia, zatem stosowanie ostropestu plamistego można również traktować jako pomoc w profilaktyce chorób neurodegeneracyjnych. Działanie flawonoidów może również wpływać na ochronę przed takimi schorzeniami jak cukrzyca czy miażdżyca.
• Sterole roślinne, dzięki którym regulowany jest poziom cholesterolu we krwi.
• Witamina E, czyli witamina młodości. Wpływa na procesy regeneracyjne skóry, przyspieszając je. Jest jednym ze składników, które zapewniają odpowiednie nawilżenie skóry.
• Garbniki, które również wpływają na zdrowie skóry, m.in. hamują wzrost bakterii i łagodzą podrażnienia, zwalczają wolne rodniki, a także stanowią warstwę ochronną skóry.
• Kwas linolowy wspierający układ krążenia i poprawiający stan skóry.

W jakiej postaci przyjmuje się ostropest plamisty?

W kosmetyce i medycynie najczęściej wykorzystywane są nasiona ostropestu plamistego. Jest to surowiec oleisty, z którego otrzymuje się olej. Olej z ostropestu plamistego może być stosowany bezpośrednio na skórę, ale nadaje się również do spożycia, dlatego sprawdzi się jako składnik wielu dań. Idealnie nadaje się jako element dressingu na zimno, np. do sałatek. Olej z ostropestu plamistego można również spożywać bezpośrednio, np. z łyżeczki.

Zmielone nasiona ostropestu czasem stanowią dodatek do ziół, z których wykonuje się napary. Dodatkowo ostropest plamisty (mielony) wyróżnia się wysoką biodostępnością składników aktywnych. Ponadto ostropest plamisty często jest składnikiem suplementów diety. Wówczas można go przyjmować w kapsułkach.

Zastosowanie ostropestu plamistego

W jakich sytuacjach stosować ostropest plamisty? Może być używany profilaktycznie, ale warto stosować go również jako wsparcie, jeśli wystąpiły jakiekolwiek objawy, przy których może być pomocny.

Ostropest plamisty a wsparcie wątroby

Działanie ostropestu plamistego jest bardzo szerokie, jednak najczęściej stosuje się go jako wsparcie dla wątroby. Jego aktywność wspiera organizm w hamowaniu uszkodzeń komórek wątroby, ale również zapobiega marskości, stłuszczeniu czy ostremu stłuszczeniu wątroby ciężarnych. Warto jednak pamiętać, że suplementacja ostropestu plamistego jest wyłącznie wsparciem klasycznych terapii, a także może być działaniem profilaktycznym. Nie należy traktować go jako leku czy alternatywnego radzenia sobie z chorobą.

• Wspierają organizm w procesie detoksykacji i odtruwania. Składniki aktywne ostropestu plamistego pomagają chronić miąższ wątroby i nerek przed działaniem trucizn, m.in. mykotoksyny muchomora sromotnikowego, dwusiarczku węgla czy pestycydów. Ostropest wspomaga także w walce przed szkodliwym działaniem alkoholu na wątrobę. Może przyspieszać usuwanie substancji toksycznych z organizmu.
• Może obniżać stężenie bilirubiny we krwi, czyli barwnika, którego zbyt duża ilość może wywołać zażółcenie gałek ocznych.
• Działanie ostropestu pomaga normalizować parametry biochemiczne krwi pozwalające na ocenę kondycji wątroby, ale również serca i mięśni. Parametry to AST, ALT i GGT.
• Pomaga chronić wątrobę przed lekami o silnym działaniu, a także negatywnym wpływem antybiotyków. Warto go stosować jako wsparcie podczas antybiotykoterapii.
• Ostropest plamisty wpływa na stymulację regeneracji starych komórek wątrobowych. Między innymi dzięki jego działaniu szybciej wytwarzają się nowe komórki wątroby, a to tworzy spójny proces regeneracji. Dodatkowo sylimaryna może podnosić poziom glutationu w wątrobie, który jest silnym przeciwutleniaczem - chroni wątrobę przed działaniem wolnych rodników.
• Pomaga hamować działanie leukotrienów. Są to lipidy związane z układem immunologicznym, które pełnią funkcję mediatora stanów zapalnych. Hamowanie ich działania ogranicza ryzyko powstawania stanów zapalnych wątroby. To działanie może być pomocne również przy wirusowym zapaleniu wątroby.

Ostropest plamisty a wsparcie układu żółciowego

Ziarna ostropestu w różnej formie mogą również wpływać na usprawnienie pracy układu żółciowego. Skupia się to przede wszystkim wokół woreczka żółciowego - ostropest wykazuje działania przeciwzapalne i żółciopędne. Jego składniki aktywne mogą stanowić profilaktykę kamicy żółciowej, a także kolki nerkowej. Z jego udziałem dochodzi do bardziej efektywnego oczyszczania dróg żółciowych.

• Pomaga walczyć z drobnoustrojami;
• Wpływa na szybsze usuwanie osadów, a także złuszczonego nabłonka;
• Pozytywnie wpływa na nerki, które pomaga oczyszczać z toksyn i chronić przed nadmiernym otłuszczeniem.
• Ochronnie działa również przy pęcherzu moczowym.

Ostropest plamisty a układ pokarmowy

Ostropest plamisty może okazać się łagodną pomocą przy dolegliwościach żołądkowych. Jego działanie wpływa na wytwarzanie soków żołądkowych i poprawę trawienia. Dodatkowo może stanowić pomoc i wsparcie przy dolegliwościach związanych z nieprawidłowym funkcjonowaniem jelita grubego. Ostropest plamisty wykazuje również łagodne działanie przeczyszczające.

Ostropest plamisty a miesiączki

Produkty na bazie ostropestu plamistego mogą stanowić pomoc dla kobiet, które uskarżają się na zbyt obfite krwawienia w trakcie miesiączki. Dodatkowo pozwala wyregulować czas krwawienia menstruacyjnego. Może sprawdzić się w przypadku kobiet, u których trwają one zbyt długo.

Suplementy z owoców ostropestu - przed czy po posiłku?

Niektóre produkty z ostropestu plamistego można spożywać w trakcie posiłku. Mowa tu o oleju, który może być stosowany jako dodatek na zimno do różnego rodzaju dań. Jeśli natomiast chodzi o suplementy diety, większość producentów zaleca ich stosowanie tuż po posiłku. Każdorazowo przy zmianie producenta tego suplementu należy jednak sprawdzić jego zalecenia. Może się bowiem zdarzyć, że w konkretnych przypadkach zalecane jest spożycie ostropestu plamistego przed posiłkiem.

Ostropest plamisty - przeciwwskazania

W przypadku osób zdrowych ostropest nie powinien wywoływać skutków ubocznych, jeśli przyjmowany jest we wskazanych dawkach. Jednak w niektórych sytuacjach jego przyjmowanie nie jest zalecane. Przeciwwskazaniem mogą być:

• Wiek poniżej 12 roku życia. W takim przypadku nawet niewielkie ilości preparatów na bazie ostropestu plamistego powinno się skonsultować ze specjalistą.
• Ciąża oraz karmienie piersią. Kobiety ciężarne, a także kobiety w okresie laktacji powinny skonsultować chęć zażywania ostropestu ze specjalistą. Substancja jest bowiem uważana za bezpieczną, jednak w przypadku kobiet w wymienionych stanach nie przeprowadza się badań, które mogłyby to potwierdzić.
• Przyjmowanie leków zawierających metronidazol lub indinavir, ponieważ ostropest może hamować aktywność niektórych enzymów. W tym przypadku chęć zażywania ostropestu również powinna być skonsultowana ze specjalistą.

Dodatkowo należy skonsultować ze specjalistą i ostrożnie podchodzić do przyjmowania preparatów z ostropestem w przypadku niedrożnych kanalików żółciowych. W tej sytuacji zagrażające może być żółciopędne działanie ostropestu.

Ostropest plamisty - jakie dawki przyjmować?

Wiele zależy od tego, na jaki preparat i w jakiej formie się decydujemy. Zawsze należy przestrzegać wskazań producenta i nie przekraczać dopuszczalnej dziennej dawki produktu. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) bezpieczne jest spożywanie 200-400 mg sylimaryny dziennie, rozbitej na 2-3 dawki. Warto wspomnieć również o tym, że jeśli kuracja sylimaryną ma odnieść skutek dotyczący wątroby, nie powinna trwać krócej, niż ok. 3 miesiące. Pierwsze efekty działania substancji mogą być jednak widoczne już wcześniej.

Źródła:

1. Lamer-Zarawska E. i współ., Fitoterapia i leki roślinne, 2012
2. http://www.flowersinisrael.com/Silybummarianum_page.htm