Tran z rekina czy tran z dorsza?
Jak wspomnieliśmy już we wstępie, tran z rekina jest nazwą uproszczoną, jednak nie do końca poprawną. Mianem tranu poprawnie nazywa się wyłącznie olej z ryb z rodziny dorszowatych, najczęściej jest to po prostu olej z wątroby dorsza atlantyckiego. Zawiera on cenne nienasycone kwasy tłuszczowe Omega-3, a także witaminy A i D. Jednak jego skład dość istotnie różni się od składu oleju z wątroby rekina.
Tran z rekina, czy też poprawnie: olej z wątroby rekina, to bogactwo cennych składników, których działania skupiają się głównie wokół budowania i utrzymywania odpowiedniego poziomu odporności.
Olej z wątroby rekina – pochodzenie
Jak sama nazwa wskazuje, olej z wątroby rekina to surowiec, który pozyskuje się z wątroby różnych rekinów głębinowych. Najbardziej popularne są oleje z wątroby rekina grenlandzkiego oraz tasmańskiego, ponieważ cechuje je najwyższa zawartość składników aktywnych. Dodatkowo dobrze się wchłaniają, dzięki czemu zauważalny staje się ich wpływ na organizm ludzki. Początek stosowania olejów tego typu ma miejsce w Skandynawii, głównie Norwegii i Szwecji. Tamtejsi rybacy wykorzystywali oleje tego typu do walki z infekcjami górnych dróg oddechowych. Obecnie olej tego typu jest szeroko dostępny jako suplement diety. Przy jego wyborze warto jednak skupić się na wysokiej procentowo zawartości pożądanych substancji w poszczególnych specyfikach.
Skład oleju z wątroby rekina
Olej z rekiniej wątroby ma wiele cennych składników, które wykazują się dobroczynnym działaniem na organizm człowieka. Jego stosowanie skupia się wokół odporności, jednak okazuje się, że preparaty, które mają ten olej w składzie, mogą pozytywnie wpływać również na inne układy w ciele człowieka. Co wchodzi w skład takiego oleju?
- Alkiloglicerole, które wspomagają aktywację naturalnych sił obronnych organizmu. Są to aktywne biochemiczne eterowe lipidy. Dzięki nim układ immunologiczny organizmu może podnieść swoją efektywność. Bardzo dobrze wchłaniają się w jelicie cienkim i są dystrybuowane w ciele człowieka. Warto wiedzieć, że alkiloglicerole występują również naturalnie w organizmie człowieka, m.in. w szpiku kostnym, czy wątrobie. Wspomagają produkcję białych krwinek i stymulują proces niszczenia komórek bakteryjnych.
- Skwalen, który wykazuje działanie antybakteryjne, antyoksydacyjne, a także przeciwgrzybicze. Niweluje nadmiar szkodliwych wolnych rodników. Jest jednym z naturalnych składników ludzkiego sebum, ma działanie nawilżające i chroni przed nadmierną utratą wody. Dodatkowo skwalen ma właściwości pozwalające obniżać poziom złego cholesterolu we krwi. Bierze także udział w syntezie witaminy D. Skwalen występuje również naturalnie w ciele człowieka, w największej ilości tuż po urodzeniu. Po 25. roku życia ilość tej substancji zaczyna maleć, po 50. roku życia spada do zaledwie 5%.
- Wielonienasycone kwasy tłuszczowe, które powinny być składnikiem każdej zdrowej, zróżnicowanej diety. Pomagają uniknąć chorób układu krążenia.
- Witamina D. Zapotrzebowanie na witaminę D występuje na naszej szerokości geograficznej przede wszystkim jesienią i zimą. Jest to ważna witamina dla prawidłowego rozwoju układu kostnego, ale również dla układu odpornościowego.
- Witamina A, która ma pozytywny wpływ na stan włosów, skóry i paznokci, ale również jest kluczowa dla narządu wzroku, czy układu immunologicznego.
Uzupełniające działanie poszczególnych składników
Suplementy diety z olejem z rekiniej wątroby mogą wykazywać skuteczność również ze względu na to, że pożądane składniki dostarczane są organizmowi w tym samym czasie. Alkiloglicerole oraz skwalen doskonale się uzupełniają i stanowią istotne wsparcie dla całości układu immunologicznego. Długotrwałe dostarczanie tych substancji jest w stanie zwiększyć produkcję przeciwciał, a także cytokin u osoby zdrowej.
„Tran z rekina” dostępny jest jako suplement diety, jednak bardzo często stanowi jeden z kilku różnych składników poszczególnych preparatów. Warto wówczas zapoznać się ze składem i ocenić swoje potencjalne reakcje i brak uczulenia na jakikolwiek składnik preparatu. Dodatkowe składniki preparatów z takim olejem to często m.in. kwas askorbinowy, czy też kwas cytrynowy. W związku z tym, że olej przeznaczony jest również dla dzieci, dba się o jego przystępność smakową, dlatego może pojawić się w składzie np. aromat naturalny malinowy, czy określona substancja słodząca. Jednak w większości przygotowuje się takie suplementy bez dodatku cukrów.
Właściwości oleju z wątroby rekinów – kiedy go wykorzystywać?
Olej z rekiniej wątroby, bardziej znany jako „tran z rekina”, może być stosowany jako suplement diety w procesie budowania odporności. Warto jednak pamiętać, że nie należy przekraczać zalecanej porcji, ponieważ tego rodzaju specyfiki mają jedynie charakter wspomagający i należy ich używać z ostrożnością.
Dzięki swoim składnikom olej z rekiniej wątroby może być pomocny przy wielu dolegliwościach. Wśród najpopularniejszych, w przypadku których olej może być środkiem pomocniczym, należy wymienić:
- Tendencje do częstego zmagania się z infekcjami wirusowymi i bakteryjnymi. Zrównoważony sposób żywienia, a także stosowanie odpowiednich suplementów to proces, w ramach którego znacząco można poprawić swoją odporność.
- Zmagania z dolegliwościami o charakterze skórnym. Wśród nich należy wskazać atopowe zapalenie skóry, łuszczycę, czy też różnego rodzaju alergie skórne.
- Stany zapalne stawów, w tym również stany reumatyczne. Olej może być pomocny również przy zapaleniach ścięgien, zwichnięciach, czy naciągnięciach stawów i mięśni.
- Trudno gojące się rany.
- Profilaktyka chorób układ krążenia, a także dolegliwości autoimmunologicznych, m.in. choroba Hashimoto.
Dobroczynne działanie oleju z wątroby rekina skłania do jego wykorzystywania w codziennej diecie. Warto przy tym wybierać suplementy, których produkcja odbywa się z poszanowaniem środowiska naturalnego.
Czy tran można przedawkować? Jaki tran dla niemowląt? - sprawdź w kolejnych naszych wpisach
Bibliografia:
- Z. Zdrojewicz, M. Adamek, A. Machelski, E. Wójcik, Wpływ kwasów tłuszczowych (omega) zawartych w rybach na organizm człowieka, Medycyna Rodzinna 3/2015.
- E. Materac, Z. Marczyński, K.H. Bodek, Rola kwasów tłuszczowych OMEGA-3 i OMEGA-6 w organizmie człowieka, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, 2013.
- K. Karłowicz–Bodalska, T. Bodalski, Nienasycone kwasy tłuszczowe, ich właściwości biologiczne i znaczenie w lecznictwie, Postępy Fitoterapii, 2007.
