Witamina C - właściwości, zastosowanie, dawkowanie

Witamina C - właściwości, zastosowanie, dawkowanie

Witamina C (kwas askorbinowy) to substancja niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu ludzkiego. Jest jednocześnie jedną z najpopularniejszych i najczęściej przyjmowanych w ramach suplementacji witamin. Człowiek nie jest w stanie wytworzyć witaminy C samodzielnie, dlatego konieczne jest jej dostarczanie wraz z pożywieniem i odpowiednimi suplementami. Właściwości witaminy C mają ogromne przełożenie na jakość codziennego funkcjonowania, ale również częstotliwość i czas zmagania się z różnego rodzaju infekcjami.

Witamina C (kwas askorbinowy) - właściwości

Rola witaminy C w organizmie człowieka jest ogromna i wcale nie ogranicza się do walki z przeziębieniami i infekcjami. Wręcz przeciwnie - jest to jej jedynie niewielki procent zasług dla funkcjonowania człowieka. Oprócz tego jest skutecznym składnikiem w codziennej diecie, dzięki któremu w organizmie zachodzi szereg przyjaznych dla nas procesów. Co daje dostarczanie do organizmu witaminy C?

• Witamina C bierze udział w procesie syntezy kolagenu, dzięki czemu odpowiada za prawidłowy stan tkanki łącznej.
• Wpływa na odpowiedni proces gojenia się ran i znacząco go przyspiesza.
• Witamina C ułatwia odpowiednie przyswajanie żelaza, które również ma wpływ na odpowiednie funkcjonowanie ludzkiego organizmu.
• Ma zdolności aktywacyjne wielu enzymów.
• Ma wpływ na psychikę człowieka - działania stabilizująco.
• Działanie witaminy C wzmacnia również dziąsła i redukuje ryzyko powstawania próchnicy.
• Wzmacnia naczynia krwionośne, a także układ odpornościowy w walce z patogenami.
• Ma znaczenie w syntezie neuroprzekaźników, dzięki czemu wspiera pracę mózgu.
• Chroni komórki przed wolnymi rodnikami i ma silne działanie przeciwutleniające.
• Zapobiega odwapnieniu kości i poprawia stan chrząstek stawowych.
• Poprawia pracę układu krążenia.
• Reguluje nadciśnienie tętnicze, a także hamuje utlenianie cholesterolu LDL, tym samym zmniejszającym zmiany miażdżycowe.
• Skraca czas infekcji i przeziębień.

Jak widać kwas askorbinowy ma ogromne znaczenie dla poprawnego funkcjonowania całego organizmu ludzkiego. Warto dbać o jego odpowiedni poziom i suplementować wraz z pożywieniem i dobrymi preparatami.

Niedobór witaminy C w organizmie

Witamina C spełnia wiele różnych funkcji w poszczególnych procesach w ciele człowieka. Jej niedobór może się wiązać z wieloma problemami dla konkretnych układów. Wiele zależy też od tego, czy niedobór witaminy C ma charakter przejściowy, czy też jest to przewlekły niedobór witaminy C. Do najbardziej charakterystycznych objawów niedoboru kwasu askorbinowego należą:

• Osłabienie organizmu i predyspozycje do szybszego męczenia się, nawet podczas niewielkiego wysiłku fizycznego.
• Bóle mięśni i stawów, które trudno powiązać z jakimikolwiek uszkodzeniami mechanicznymi.
• Obniżenie odporności i częstsze infekcje oraz zapalenie błony śluzowej.
• Brak apetytu.
• Trudności w gojeniu się ran, a także znaczące zwiększenie predyspozycji do pojawiających się na ciele siniaków.
• Krwawienie dziąseł, w dużej mierze spowodowane ich rozpulchnieniem. Osłabienie naczyń krwionośnych.
• Nieprawidłowe zrastanie się kości po złamaniach.
• Szybsze starzenie się skóry, a także jej zauważalna suchość i trudności z jej odpowiednim nawilżeniem za pomocą preparatów pielęgnacyjnych.

To jednak nie wszystko, ponieważ osłabienie działania poszczególnych mechanizmów może wywołać bardziej poważne dolegliwości, które są znacznie trudniejsze do zwalczenia. Niedobory witaminy C mogą wywołać szkorbut, zmiany w strukturze kości i chrząstek, a także przyczynić się do rozwoju astmy.

Przewlekły niedobór kwasu askorbinowego

Witaminę C warto przyjmować również ze względu na jej znaczące działanie profilaktyczne. Przyjmowanie witaminy C może nas bowiem uchronić przed miażdżycą, czy chorobami związanymi z nadciśnieniem tętniczym. Odpowiednie dawkowanie witaminy C jest również ważne dla utrzymania całego organizmu w dobrej kondycji i zwiększenia szansy na uchronienie się przed chorobą nowotworową. Przewlekły niedobór kwasu askorbinowego może bowiem prowadzić do powstania właśnie takich dolegliwości.

Jak dostarczać witaminę C do organizmu?

Kwas askorbinowy występuje w pożywieniu i tym sposobem najłatwiej dostarczyć go do organizmu. Niezwykle ważna jest przy tym odpowiednio zbilansowana dieta, która jest bogata w produkty zawierające duże dawki witaminy C. Co jeść, by witamina C z pożywienia mogła gościć w naszym organizmie? Z pewnością jednym z produktów, który najbardziej kojarzy nam się z witaminą C jest cytryna. Jednak w rzeczywistości znajduje się ona dopiero w środku stawki.

Najlepsze źródła witaminy C - warzywa (100 g)

• natka pietruszki - 269 mg
• papryka - 125-200 mg
• brukselka - 56-145 mg
• kalarepa - 70-100 mg
• brokuły - 65-150 mg
• szpinak - 60-84 mg

Mniejsze, ale również istotne ilości witaminy C zawierają takie warzywa jak: kapusta, kalafior, fasolka szparagowa, pomidory, marchew, buraki, czy ziemniaki.

Żywność bogata w witaminę C

Najlepsze źródła kwasu askorbinowego - owoce (100g)

• owoce dzikiej róży - 250-800 mg
• czarne porzeczki - 150-300 mg
• truskawki - 46-90 mg
• kiwi - 80-90 mg
• grapefruit - 30-70 mg
• cytryny - 40-60 mg

Z uwagi na istotną zawartość witaminy C warto spożywać również takie owoce jak: pomarańcze, agrest, maliny, porzeczki czerwone, jabłka, gruszki, śliwki, banany.

Witamina C - dzienne zapotrzebowanie

Bardzo istotne jest to, by kwas askorbinowy dostarczać do organizmu w łącznych dawkach, by wypełnić całkowite zapotrzebowanie na witaminę C. Ile ono wynosi?

• Kobiety - 75 mg dziennie
• Mężczyźni - 90 mg dziennie
• Dzieci - 40-50 mg dziennie

W niektórych sytuacjach zalecane jest zwiększone spożycie witaminy C, jednak bardzo wysokie dawki kwasu askorbinowego warto zawsze skonsultować ze swoim lekarzem. Na podstawie wywiadu i wyników badań może on ocenić zapotrzebowanie na witaminę C. Optymalna dawka witaminy C to z kolei szansa na skorzystanie z jej dobroczynnego wpływu na ludzki organizm.

Nadmierne spożywanie witaminy C

Przedawkowanie witaminy C wcale nie jest łatwe, ponieważ ludzki organizm na bieżąco usuwa ją wraz z moczem i potem. Jednak zbyt duże dawki kwasu askorbinowego, których organizm nie zdoła usunąć wiążą się zaburzeniami i przykrymi dolegliwościami. Należą do nich:

• Dolegliwości związane z układem pokarmowym, m.in zaburzenia żołądkowo-jelitowe, biegunka, wymioty, bóle brzucha.
• Nadmiar witaminy C może się również objawiać wysypką na skórze.
• Ekstremalnie wysokie dawki witaminy C mogą prowadzić do powstawania kwasu moczowego, a w konsekwencji również kamieni nerkowych.

Witamina C lewoskrętna - czy pomaga w walce z chorobami nowotworowymi?

Już jakiś czas temu świat obiegła wiadomość, że specjalny rodzaj witaminy C - witamina C lewoskrętna pomaga w leczeniu chorób nowotworowych, jest wręcz panaceum, które wykluczy konieczność stosowania skomplikowanej farmakoterapii. Trzeba jednak wiedzieć, że wszystkie preparaty z tą witaminą zwierają kwas L-askorbinowy. Jednak "L" w nazwie substancji wcale nie oznacza "lewoskrętności", oznacza jedynie budowę chemiczną (konfigurację atomu węgla w łańcuchu bocznym). Nie istnieje prawoskrętna, czy lewoskrętna witamina C, a całe zamieszanie jest zarówno efektem marketingowym, jak i efektem pomieszania pojęć skręcalności optycznej i izometrii przestrzennej w budowie tej substancji.

Co prawda badania wykazują, że witamina C przyjmowana dożylnie może stanowić wsparcie w leczeniu tego typu chorób, jednak leczenie kwasem askorbinowym nie jest i nigdy nie było lekarstwem samym w sobie.

Naturalna witamina C - czym jest i czym się różni od wersji syntetycznej?

Bardzo często można spotkać również określenie witaminy C mianem "naturalnej" lub "syntetycznej". Różnica polega przede wszystkim na źródle pozyskania tej substancji. Naturalna wersja witaminy C jest pozyskiwana z kwiatów i roślin, które poddawane są obróbce po to, by możliwe było uzyskanie w ten sposób kwasu askorbinowego. Syntetyczna witamina C została natomiast spreparowana w laboratorium. Według badań obie wykazują takie samo chemiczne działanie.