Leczenie zajadów pojawiających się w kącikach ust może być długim i uciążliwym procesem. Nie należy jednak pozostawiać tej dolegliwości bez działania, ponieważ nieleczone zajady mogą mieć wiele poważnych następstw. Zajady najczęściej oznaczają niedobór witamin, a wraz z nimi idzie obniżona odporność. W dodatku mogą dotykać wszystkich, niezależnie od płci i wieku. Jakie są przyczyny powstawania zajadów i jak skutecznie z nimi walczyć?
Przyczyny powstawania zajadów
Początek zajadów najczęściej wiąże się z zaczerwienioną i dość mocno przesuszoną skórą w kącikach ust. Jednak nieduże zapalenie kącików ust bardzo szybko przeradza się w dużo bardziej uciążliwą postać - pojawiają się pęknięcia i nadżerki. Jest to nie tylko stan związany z niedoborami witamin, ale może świadczyć również o poważniejszych schorzeniach. Dlaczego właściwie tworzą się zajady w kącikach ust?
- Zajady to potoczna nazwa zapalenia kątów ust. Dotyczą zarówno skóry, jak i błony śluzowej.
- Za najczęstszą przyczynę zajadów uznaje się drożdżaki, a także bakterie. Szacuje się, że są one odpowiedzialne za powstawanie zajadów w ok. 50% przypadków.
- Zajady mogą być także wynikiem podrażnień mechanicznych, wywołanych np. przez protezę dentystyczną, czy nieprawidłowo dopasowany aparat na zęby (zarówno stały, jak i wkładany).
- Zbyt szerokie otwieranie ust, a także częste, nawykowe ich oblizywanie może sprzyjać pojawieniu się zajadów.
- Do przyczyn powstawania zajadów można zaliczyć także nieprawidłową higienę jamy ustnej i niewystarczające dbanie o jej nawilżenie.
Zajazdy jako objaw towarzyszący niedoborom i schorzeniom
Zajady mogą powstawać również jako reakcja organizmu na jego nieprawidłowo przebiegające procesy lub jako objaw jakiegoś niedoboru lub schorzenia. Wówczas warto je traktować jako zwiastun tego, że konieczne jest wykonanie odpowiednich badań, mogących zdiagnozować niebezpieczeństwo. Czemu towarzyszą zajady?
- Niedokrwistości, która może być wywołana przez niedobór żelaza.
- Niedokrwistości megaloblastycznej.
- Niedoborowi witamin z grupy B, głównie B2.
- Cukrzycy.
- Sytuacjom, w których organizm długofalowo narażony jest na działanie stresu. Występuje wówczas również obniżenie odporności.
- Alergiom kontaktowym i alergiom wywołanym przez niektóre substancje farmakologiczne.
- Niedoborowi kwasu foliowego (głównie u kobiet ciężarnych) oraz cynku.
Domowe sposoby na zajady w kącikach ust
Niezależnie od tego, czy przyczyną zajadów jest niedobór żelaza, kwasu foliowego, czy też częste oblizywanie ust, możesz pokusić się o domowe sposoby, dzięki którym poradzisz sobie z zapaleniem kątów ust. Produkty bogate w różnego rodzaju witaminy i naturalne antybiotyki najczęściej znajdują się w domowych kuchniach. Możesz użyć ich jako naturalne środki do walki z tą dolegliwością.
- Czosnek - jest naturalnym antybiotykiem i może pomóc, kiedy pojawi się zapalenie kątów ust. Najbardziej wskazane jest, by jego ilość zwiększyć w codziennej diecie.
- Miód - jego właściwości lecznicze wykorzystywane są w wielu przypadkach, można ich również spróbować w walce z zajadami. Mowa tu o bezpośredniej aplikacji na miejsca dotknięte zapaleniem. Skuteczne może się również okazać połączenie miodu z kilkoma kroplami tranu.
- Dobrej jakości oliwa z oliwek - również możesz ją zaaplikować bezpośrednio na miejsce objęte stanem zapalnym. Zawiera potrzebne witaminy: A, D, K i E, które mogą mieć wpływ na ukojenie stanu zapalnego. Dodatkowo ważne jest również to, że oliwa pozwoli natłuścić przesuszone miejsca.
-
Witamina B2, rozkruszona tabletka - witamina B2 jest bardzo skuteczna w walce z zapaleniem kącików ust. Warto ją dodać do dobrej jakości balsamu do ust, np. w postaci rozkruszonej tabletki. Taką miksturę można nałożyć na kąciki ust i pozwolić jej działać nawet przez całą noc.
- Olejek z drzewa herbacianego - wykazuje się działaniem przeciwbakteryjnym. Przy jego regularnym stosowaniu objawy zapalenia kątów ust zaczną ustępować szybciej.
Jakie witaminy przyjmować, by ograniczyć występowanie zajadów?
Odpowiedni poziom poszczególnych witamin, które mają znaczenie w walce z zajadami, może stanowić również skuteczną profilaktykę. Warto zatem pamiętać o zdrowej i dobrze zbilansowanej diecie, dzięki której łatwiej o zapewnienie organizmowi wszystkiego, co jest mu niezbędne do prawidłowego funkcjonowania. W przypadku stanów zapalnych kącików ust warto spożywać produkty bogate w następujące witaminy.
Witaminy z grupy B
Witaminy z grupy B to dość pokaźna grupa. Wśród nich dla zdrowia okolic ust największe znaczenie ma witamina B2. Jej niedobór może objawiać się obrzękami błon śluzowych, przekrwieniami, bólem gardła, a także zapaleniem w kącikach ust.
Aby dostarczyć organizmowi dużych ilości witaminy B2, trzeba jeść produkty zawierające ryboflawiny. Obecne są one w mięsie drobiowym i wieprzowym, a także w podrobach, np. wątroba. Poza mięsem bogate w ten składnik są również jaja, fasola, mleko, dojrzewające sery. Witaminę B2 można znaleźć również w warzywach liściastych.
Jeśli z kolei zdecydujesz się na zażywanie witaminy B2 w postaci suplementów, warto wiedzieć, że dzienne zapotrzebowanie na nią wynosi ok. 1,4 g w przypadku osób dorosłych.
Witamina C
Kątowe zapalenie warg bardzo często jest wynikiem nieprawidłowego dbania o swój organizm. Pojawia się u osób funkcjonujących w stresie, odżywiających się źle, niezapewniających sobie odpowiedniej dawki snu. Konsekwencją jest oczywiście słabsza odporność. Dlatego ogromne znaczenie w profilaktyce tego schorzenia ma przyjmowanie witaminy C. To niezwykle wszechstronna, mająca ogromne znaczenie dla naszego organizmu substancja, która w walce z zajadami również może być bardzo pomocna.
Dobrym źródłem witaminy C są warzywa, m.in. papryka, brukselka, brokuły, czy kalafior. Warto jeść też owoce, m.in. czarne porzeczki, kiwi, owoce dzikiej róży i owoce cytrusowe. Jeśli decydujesz się na suplementy, to dziennie zapotrzebowanie na kwas askorbinowy u dorosłego człowieka wynosi 1 mg na kilogram masy ciała.
Witamina A
Witamina A również dobroczynnie wpływa na nasz organizm: wzmacnia układ immunologiczny, pomaga w procesie regeneracji błon śluzowych, ma również dobry wpływ na stan skóry i paznokci. O jej odpowiedni poziom warto zadbać podczas walki z zajadami, ale również po to, by ograniczyć ryzyko ich powstawania.
W produktach spożywczych znajdziemy ją pod postacią karotenoidów, wśród których największą rolę odgrywa b-karoten. Warto zatem spożywać produkty takie jak szpinak, marchew, czerwona papryka, sałata, morele, brzoskwinie, śliwki i wiśnie. Dzienna dawka dla mężczyzn wynosi ok. 900 mcg, dla kobiet - 700 mcg. Warto jednak wiedzieć, że toksyczny poziom witaminy A jest dla człowieka niebezpieczny, dlatego nie należy z jej suplementacją przesadzać.
Zapalenie kącików ust a opryszczka wargowa
Zajady bardzo często leczone są w podobny sposób, jak opryszczka wargowa. Warto jednak wiedzieć, że sposoby na zajady zawodzą w takich przypadkach, ponieważ podłoże tych dolegliwości jest różne. Zapalenie kątów ust to zakażenia bakteryjne, zakażenie drożdżakami, czy też uszkodzenia mechaniczne skóry. Z kolei z opryszczką wargową mamy do czynienia na tle wirusowym. Jest to jednocześnie dolegliwość zakaźna, którą możemy przekazać drugiej osobie w bezpośrednim kontakcie, np. podczas pocałunków, ale również przy używaniu tych samych sztućców. Wirus ten ginie dość szybko, zatem nie ma większego ryzyka zarażenia opryszczką w przypadku sztućców (lub innych przedmiotów), które regularnie poddawane są myciu.
Opryszczka na ustach to najczęściej pęcherzyki wypełnione bezbarwnym płynem. Po kilku dniach dochodzi do bolesnych pęknięć, a następnie zmiana wysusza się i goi samoczynnie. W mało nasilonych zmianach wystarczy czas. W bardziej - można stosować maści przeciwwirusowe i wysuszające. Warto przy tym pamiętać, że wśród czynników wywołujących opryszczkę nie znajdziemy tych, które wywołują zajady w kącikach ust. Dlatego nie należy leczenia tych dwóch dolegliwości łączyć.
