Utrzymanie prawidłowego ciśnienia krwi jest niezwykle ważne dla zdrowia. Gdy parametr ten przyjmuje nieprawidłowe wartości, wzrasta ryzyko powikłań. Część z nich jest bardzo groźnych dla zdrowia. Nadciśnienie tętnicze prowadzi m.in. do udaru mózgu i zawału serca. Zobacz, co obniża ciśnienie krwi i ciesz się pełnią zdrowia przez długi czas.
Ciśnienie krwi to siła, z którą krew napiera na ściany naczyń krwionośnych. Nie jest to parametr stały. Ulega on zmianom w zależności m.in. od wieku, aktywności, stylu życia, a nawet pory dnia. Aby ustalić jego wartość, należy wykonać proste badanie przy pomocy ciśnieniomierza. Parametr ten powinien być regularnie monitorowany, ponieważ wzrost ciśnienia tętniczego w większości przypadków nie daje żadnych objawów.
Nadciśnienie tętnicze
To choroba, która charakteryzuje się stale podwyższonym ciśnieniem krwi. Taki stan prowadzi do powstania nieodwracalnych zmian nie tylko w układzie krążenia, ale także w pozostałych tkankach organizmu – zwłaszcza mózgu, nerkach oraz oczach. Nadciśnienie tętnicze rozpoznaje się, gdy wartość ciśnienia tętniczego krwi wynosi więcej niż 140/90 mmHg.
Nadciśnienie tętnicze może być spowodowane różnego rodzaju procesami chorobowymi, które toczą się w organizmie. Rozwija się u osób z chorobami nerek, nadnerczy, tarczycy, chorobami układu krążenia oraz schorzeniami neurologicznymi. Jednak w większości przypadków wysokie ciśnienie tętnicze nie ma uchwytnej przyczyny (tzw. nadciśnienie samoistne). Uważa się, że jest ono związane z czynnikami środowiskowymi i genetycznymi. Swój udział w jego rozwoju ma niezdrowy tryb życia – nieprawidłowa dieta, brak aktywności fizycznej, długotrwały stres, używki.
W przebiegu nadciśnienia tętniczego włókna mięśniowe tętnic są stale skurczone, a tym samym zwężone. Wymusza to bardziej intensywną pracę serca. Naczynia krwionośne stają się sztywne, co sprzyja rozwojowi miażdżycy i tworzenia się zakrzepów. Krew ma utrudniony przepływ, dlatego narządy wewnętrzne są gorzej zaopatrzone w tlen i substancje odżywcze. Skutkuje to szeregiem powikłań – również tych będących bezpośrednim zagrożeniem dla życia.
Dlaczego ważne jest obniżenie ciśnienia krwi?
Leczenie nadciśnienia tętniczego skupia się na działaniach, które mają obniżyć ciśnienie krwi. W terapii można zastosować metody farmakologiczne i niefarmakologiczne. Decyzję o włączeniu leków i wyboru ich rodzaju dokonuje lekarz, biorąc pod uwagę indywidualną sytuację pacjenta. Warto przy tym pamiętać, że leczenie trwa przez całe życie. Przerwanie terapii, gdy ciśnienie krwi się obniża, skutkuje nawrotem choroby.
Dlaczego niezwykle ważne jest, aby obniżyć ciśnienie krwi? Gdy parametr ten jest zbyt wysoki, organizm przestaje prawidłowo funkcjonować. Na skutek zmian, które w nim zachodzą, wzrasta ryzyko rozwoju chorób serca i naczyń krwionośnych. Szczególnym zagrożeniem jest udar niedokrwienny mózgu oraz zawał mięśnia sercowego. Ponadto utrzymujące się wysokie ciśnienie krwi pogarsza ogólne funkcjonowanie, wpływa negatywnie na wydolność i samopoczucie.
Warto podkreślić, że obniżenie ciśnienia krwi już o 10 mm Hg zmniejsza ryzyko wystąpienia niewydolności serca nawet o 50%. W przypadku udaru mózgu i zawału mięśnia sercowego jest to kolejno: 40% i 25%.
Naturalne sposoby na obniżenie ciśnienia
Naturalne sposoby opierają się na substancjach pochodzących z roślin. Wykazują one pozytywny wpływ na układ krążenia oraz mogą przyczyniać się do ogólnej poprawy kondycji organizmu.
Aby naturalnie obniżyć ciśnienie krwi, można zaopatrzyć się w suplementy diety zawierające konkretne wyciągi roślinne, a także witaminy i minerały. Ważne jest, aby kupować je w sprawdzonych sklepach zielarskich. Przed rozpoczęciem suplementacji zawsze należy skonsultować się z lekarzem pierwszego kontaktu – dotyczy to w szczególności osób, u których zostało wdrożone leczenie farmakologiczne. Należy pamiętać, że żaden naturalny sposób na wysokie ciśnienie nie może zastąpić terapii konwencjonalnej. Stanowi jednak jej uzupełnienie i wsparcie.
Imbir
Aby obniżyć ciśnienie tętnicze, warto sięgnąć po imbir. Ta znana wszystkim przyprawa ma cenne właściwości prozdrowotne. Jest w nim obecny olejek eteryczny. Wpływa on rozszerzenie naczyń krwionośnych, co z kolei jest fizjologicznym mechanizmem na zmniejszenie ciśnienia krwi. Wykazuje również właściwości przeciwzapalne, co również ma istotne znaczenie dla stanu tętnic i żył. Ostrożność należy zachować przy jednoczesnym stosowaniu leków obniżających ciśnienie, aby nie doszło do zbyt dużego spadku tego parametru.
Kwercetyna
Jest to organiczny związek chemiczny zaliczany do grupy flawonoli. Ma ona pochodzenie roślinne. Znaleźć ją można w owocach i warzywach, a także naturalnych suplementach diety. W roślinach pełni rolę barwnika. Wykazano jednak, że ma ona pozytywny wpływ na organizm człowieka – m.in. pozwala utrzymać prawidłowe ciśnienie krwi. Kwercytyna ma również działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne.
Spirulina
Spirulina jest rodzajem sproszkowanych mikroalg. Jest ona zaliczana do tzw. superfoods, czyli żywności, która jest nieprzetworzona i bogata w cenne składniki odżywcze, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Nawet w 70% składa się z białka i zawiera wszystkie niezbędne aminokwasy. W badaniach wykazano, że spirulina powoduje rozluźnienie tętnic. Tym samym poprawia krążenie i zmniejsza siłę, z jaką krew napiera na ściany naczyń krwionośnych. Prawdopodobnie dzieje się tak, ponieważ wpływa ona na wzrost poziomu tlenku azotu.
Melisa
Również powszechnie znana melisa może mieć wpływ na ciśnienie krwi. Wykazano, że dzięki zawartym w niej substancjom sprzyja utrzymaniu prawidłowego cholesterolu we krwi. Ma to korzystny wpływ na stan naczyń krwionośnych. Jednocześnie wykazuje działanie uspokajające i wyciszające. Dzięki temu pozwala złagodzić stres i napięcie emocjonalne, które są jedną z potencjalnych przyczyn nadciśnienia.
Jemioła pospolita
Jemioła pospolita jest bogata we flawonoidy. Substancje te mogą przyczyniać się do rozszerzenia naczyń krwionośnych, a tym samym obniżać ciśnienie tętnicze. Dodatkowo roślina ta wykazuje działanie moczopędne. Powoduje to zmniejszenie ilości płynu w naczyniach krwionośnych.
Olej z czarnuszki
Olej z czarnuszki jest cennym źródłem kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6, a także omega-9. Są to substancje, które istotnie wpływają na stan naczyń krwionośnych. Poprawiają ich elastyczność oraz zapobiegają się tworzeniu zakrzepów. Przyczyniają się też do uregulowania poziomu cholesterolu we krwi.
Co jeszcze dobrze działa na ciśnienie krwi?
Aby zmniejszyć ciśnienie, należy podjąć kompleksowe działania, które wpływają na ogólny stan zdrowia. Przede wszystkim konieczne jest zapobieganie niedoborom witamin i minerałów. Dla układu krążenia szczególne znaczenie mają magnez, potas oraz witaminy z grupy B. Konieczne jest dostarczanie ich wraz z pożywieniem, a w razie potrzeby sięgnięcie po suplementy diety.
Dieta ma istotny udział w zapobieganiu rozwoju nadciśnienia tętniczego. Powinna być ona dobrze zbilansowana, dopasowana do potrzeb organizmu i pozbawiona niezdrowych produktów (fast foodów, dużej ilości tłuszczów zwierzęcych, cukrów prostych). Warto również ograniczyć spożycie soli kuchennej.
Równie ważne jest utrzymywanie prawidłowej masy ciała. Trzeba pamiętać, że każde utracone 10 kg masy ciała pozwala obniżyć ciśnienie krwi o 5–20 mmHg. Wraz ze spadkiem wagi maleje ryzyko innych chorób układu sercowo-naczyniowego. W utrzymaniu prawidłowej masy ciała pomaga zdrowa dieta oraz regularna aktywność fizyczna.
Aktywność fizyczna musi być dopasowana do możliwości organizmu. Konieczne jest też praktykowanie jej codziennie. Warto pamiętać, że ruch to nie tylko ćwiczenia, ale również nasze codzienne aktywności. Dlatego dobrze jest dojeżdżać do pracy rowerem, spacerować, korzystać ze schodów zamiast windy i robić przerwy od pracy siedzącej.
Źródła:
-
P. Glibowski, A. Długołęcka, A. Grdeń, K. Toczek, Właściwości prozdrowotne imbiru, „Bromatologia i Chemia Toksykologiczna”, 2017, nr 2, s. 115–121.
-
E. Gumiela, M. Szulińska, P. Bogdanski, Wpływ suplementacji spiruliny na wybrane parametry antropometryczne i biochemiczne, "Forum Zaburzeń Metabolicznych" 2013, tom 4, nr 4, s. 199–209.
-
Polskie Towarzystwo Nadciśnienia Tętniczego, Zasady postępowania w nadciśnieniu tętniczym — 2019 rok Wytyczne Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego, "Nadciśnienie Tętnicze w Praktyce" 2019, tom 5, nr 1, s. 1–86.
