Sklep Życia
Koszyk
Zamknij
Kontynuuj zakupy ZAMAWIAM
suma: 0,00 zł
Ulubione produkty
Lista ulubionych jest pusta.

Wybierz coś dla siebie z naszej aktualnej oferty lub zaloguj się, aby przywrócić dodane produkty do listy z poprzedniej sesji.

Szukaj
Kategorie

Ile kofeiny ma kawa, yerba mate i herbata? Jakie są objawy przedawkowania?

Blog Sklep Życia
Cotygodniowa dawka eksperckiej wiedzy. Sprawdź czym dziś Cię zaskoczymy!

Kofeina jest związkiem chemicznym, który znajduje się przede wszystkim w ziarnach kawy. Warto jednak pamiętać, że jest obecna również w innych roślinach, których napary są chętnie spożywane przez ludzi na całym świecie. Substancja ta nie pozostaje bez wpływu na organizm człowieka. Przynosi wiele dobrego, ale może wyrządzić też szkody. Zobacz, jaka jest zawartość kofeiny w kawie i innych popularnych napojach.

Kto z nas nie lubi napić się kawy. Dane Międzynarodowej Organizacji Kawy wskazują, że przeciętny Polak spożywa w ciągu roku nawet 3 kg kawy. Są tacy, którym wystarcza jedna filiżanka, ale nie brakuje też osób sięgających po zdecydowanie więcej. Trzeba jednak pamiętać, że konieczne jest zachowanie umiaru. W przeciwnym razie dostarczamy organizmowi zbyt dużą dawkę kofeiny, co nie pozostaje bez konsekwencji.

 

Kofeina

Kofeina jest organicznym związkiem chemicznym. Zalicza się ją do alkaloidów purynowych. Jej źródłem są rośliny, ale możliwe jest również otrzymywanie jej syntetycznie. Została odkryta w 1819 roku. Od tamtej pory prowadzone są liczne badania, które mają na celu określenie jej wpływu na organizm człowieka w zależności od spożywanej ilości.

Kofeina jest obecna w:

  • ziarnach kawy,
  • liściach herbaty,
  • owocach guarany,
  • ziarnach kakaowca,
  • ostrokrzew paragwajski.

Kofeina jest substancją psychoaktywną. Oznacza to, że ma wpływ na funkcjonowanie ośrodkowego układu nerwowego. Zalicza się ją do grupy stymulantów. Pod jej wpływem zachodzą pewne zmiany w aktywności. Spożycie kofeiny powoduje pobudzenie. Trzeba jednak pamiętać, że przy regularnym spożywaniu rozwija się tolerancja. W takiej sytuacji potrzebna jest coraz większa ilość kofeiny, aby wywołać pożądany efekt. Niewiele osób zdaje sobie sprawę, że od kofeiny można się uzależnić.

Kofeina

Kofeina działa przede wszystkim w układzie nerwowym. Ma ona dużą zdolność do przekraczania bariery krew-mózg. Wiąże się ona z receptorami adenozyny, które są obecne na powierzchni komórek. Jest to możliwe ze względu na jej podobieństwo do cząsteczek adenozyny. Ma jednak przeciwne działanie. Aktywuje neurony, gdy z kolei adenozyna jest przyczyną wyciszenia ich aktywności.

Okres półtrwania kofeiny w organizmie człowieka wynosi 3–5 godzin. Po tym czasie zawartość kofeiny zmniejsza się o połowę. Jednak parametr ten wykazuje zmienność osobniczą. Zaobserwowano, że u kobiet jest nawet 30% krótszy niż u mężczyzn. Kofeina jest wydalana z organizmu przez nerki.

Jak niska ilość kofeiny wpływa na organizm człowieka?

W badaniach obserwuje się pozytywne działanie kofeiny na organizm człowieka, jeżeli jest ona dostarczana w racjonalnych ilościach. Wiadomo, że:

  • poprawia koncentrację i uwagę,
  • likwiduje uczucie zmęczenia,
  • zwiększa wydolność fizyczną,
  • poprawia pamięć i inne funkcje kognitywne,
  • poprawia nastrój.

Niska zawartość kofeiny w codziennej diecie jest jednym z elementów profilaktyki niektórych schorzeń. Na ten temat przeprowadzono wiele badań. Na chwilę obecną wiadomo, że substancja ta zmniejsza ryzyko zachorowania na demencję i chorobę Alzheimera. Wykazano też jej pozytywny wpływ na układ krążenia. Kofeina zapobiega nie tylko chorobom serca, ale również płuc.

Chociaż minęło już sporo czasu od wykrycia tej substancji, nadal do końca nie wiadomo, jak dokładnie wpływa ona na zdrowie i funkcjonowanie organizmu człowieka. Pewne jest jednak, że znaczenie ma ilość kofeiny, która jest dostarczana każdego dnia.

Dzienna dawka kofeiny

Zawartość kofeiny w codziennej diecie nie powinna przekraczać 400 mg. W badaniach ustalono, że taka ilość nie ma negatywnego wpływu na funkcjonowanie układu krążenia. Dotyczy to zdrowych osób dorosłych. Niższa dawka jest zalecana u kobiet w ciąży. Przyszła mama powinna dziennie przyjąć do 300 mg kofeiny. Warto zaznaczyć, że nie chodzi tylko o zawartość kofeiny w kawie, ale we wszystkich spożywanych w ciągu dnia napojach.

Ilość kofeiny w kawie w zależności od rodzaju

To, ile kofeiny ma kawa, w dużej mierze zależy od sposobu jej przyrządzenia. Ma na to wpływ ciśnienie, a także temperatura wody. Nawet niewielkie zmiany tych parametrów wywierają inny wpływ na ziarna kawy, a tym samym ich właściwości. Ponadto dwie filiżanki espresso są sobie nierówne. Jednak zwykle różnice nie są zbyt znaczące.

Dla uproszczenia przyjmuje się, że standardowa filiżanka kawy filtrowanej o pojemności 150 ml ma 80 mg kofeiny. Natomiast kawa rozpuszczalna w takiej samej ilości zawiera 60 mg tej substancji.

Kawa rozpuszczalna

Kawa rozpuszczalna ma postać kryształków, które całkowicie się rozpuszczają pod wpływem gorącej wody. Filiżanka może zawierać od 50 do 80 mg kofeiny. Substancji tej jest mniej, niż w kawie ziarnistej, ponieważ ulega ona degradacji w procesie wytwarzania rozpuszczalnych kryształków. Nie można jednak tego w pełni kontrolować, stąd niekiedy wyższa zawartość kofeiny.

Espresso

Espresso jest przygotowywane w ekspresie ciśnieniowym, ponieważ potrzebne jest wysokie ciśnienie. Należy przecisnąć małą ilość wody przez drobno zmieloną kawę. Jedna porcja zawiera około 65 mg kofeiny. Jednak jest to stosunkowo duża ilość. Warto pamiętać, że filiżanka espresso ma zaledwie 25–35 ml pojemności.

Espresso

Podobnie jest w przypadku tzw. americano. Jest to kawa na bazie espresso, jednak używa się do niej podwójnej porcji wrzątku. Mimo to ilość kofeiny w kawie nie ulega zmianie.

Kawy na bazie espresso

Warto również wiedzieć, ile kofeiny mają kawy mleczne. Są to przez wielu uwielbiane cappuccino, latte, latte macchiato. Wszystkie z nich są przygotowywane na bazie espresso. Jedna filiżanka zawiera więc około 65 mg kofeiny, ponieważ dolanie mleka nie powoduje zmniejszenia zawartości kofeiny.

Kawa parzona

Kawa zaparzona lub parzona jest popularna w wielu europejskich krajach. Przygotowuje się ją bardzo prosto. Zmielone ziarna należy zalać wrzątkiem i przytrzymać kilka minut pod przykryciem. Odmianą jest kawa po grecku (lub turecku), gdzie zmielone ziarna miesza się z wodą i gotuje na małym ogniu.

Kawa parzona może mieć nawet 140 mg kofeiny. Niektóre źródła podają, że zawartość ta waha się w granicach 95–100 mg. W rzeczywistości na zawartość kofeiny wpływają użyte proporcje ziaren i wody.

Kawa bezkofeinowa

Osoby, które uwielbiają kawę bezkofeinową, powinny zdawać sobie sprawę, że ona również ma w sobie kofeinę. Jej ilość jest jednak zbyt mała, aby miała znaczący wpływ na funkcjonowanie człowieka. Kawa bezkofeinowa zawiera około 3 mg tej substancji. 

Co wpływa na ilość kofeiny w kawie?

Istotną kwestią jest to, od czego zależy ilość kofeiny w kawie. Jest kilka czynników, które mają na to wpływ. Jest to:

  • stopień wypalenia ziaren kawy (jasne ziarna zawierają więcej kofeiny),
  • sposób parzenia kawy.

Ilość kofeiny może też różnić się w przypadku różnych odmian kawy. Różne pomiary wskazały jednoznacznie, że najpopularniejsza arabica zawiera nawet dwa razy mniej kofeiny niż robusta.

Zawartość kofeiny w yerba mate i herbacie

Oba napoje również nie są wolne od kofeiny i należy to uwzględnić w dziennym spożyciu. 100 g suszu yerby może zawierać nawet 640 mg kofeiny (chociaż można się spotkać z informacją, że jest to nawet 1000 mg). Natomiast filiżanka:

  • czarnej herbaty ma do 60 mg kofeiny,
  • zielonej herbaty ma do 50 mg kofeiny,
  • czerwonej herbaty ma do 20 mg kofeiny.

Osoby, które lubią napary, ale nie chcą dostarczać dodatkowej porcji kofeiny, powinny wybrać zioła.

Yerba Mate

Objawy przedawkowania kofeiny

Za przedawkowanie uznaje się przyjmowanie kofeiny w ilości przekraczającej 500 mg na dobę. Skutkuje to pojawieniem się różnego rodzaju objawów – ich charakter i stopień nasilenia zależą od ilości spożytej kofeiny.

Możliwe objawy przedawkowania kofeiny to:

  • nadmierne pobudzenie,
  • problemy z koncentracją,
  • bóle głowy,
  • skoki ciśnienia tętniczego krwi,
  • zaburzenia rytmu serca,
  • lęk,
  • duszność,
  • zmęczenie,
  • obniżenie nastroju.

Długotrwałe przyjmowanie dużych ilości kofeiny ma negatywny wpływ na układ sercowo-naczyniowy i sprzyja rozwojowi schorzeń. Uznaje się, że śmiertelna dawka kofeiny to  150–200 mg/kg masy ciała.

 

Źródła:

  1. M. Dąbrowska-Molenda, K. Szwedziak, Ż. Zabłudowska, Analiza zawartości kofeiny w wybranych rodzajach kawy, “Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego” 2019, nr 1, s. 68-71.
  2. H. Bojarowicz, M. Przygoda, Kofeina. Cz. I. Powszechność stosowania kofeiny oraz jej działanie na organizm, “Problemy Higieny i Epidemiologii” 2012, nr 93, s. 8-13.
  3. A. Grodzka i in., Kofeina i inne substancje aktywne farmakologicznie zawarte w ziarnach kawowca, “Biuletyn Wydziału Farmaceutycznego WUM” 2021, nr 1, s. 1-8.

 

Darmowa wysyłka
Darmowa wysyłka
Wysyłka gratis już od 200zł
Szybka dostawa
Szybka dostawa
Wysyłka w 24/48h w dni robocze
Bezpieczne Zakupy
Bezpieczne Zakupy
Nasz sklep jest szyfrowany SSL
Przyjazne wsparcie
Przyjazne wsparcie
Jesteśmy zawsze gotowi Ci pomóc
Holder do góry
Szablon Shoper Modern 3.0™ od GrowCommerce
Sklep jest w trybie podglądu
Pokaż pełną wersję strony
Sklep internetowy Shoper Premium