Nawłoć, znana również jako złocień (Solidago), to rodzaj roślin należących do rodziny astrowatych (Asteraceae). W Polsce najczęściej spotykanymi przedstawicielkami tego rodzaju są:

• nawłoć kanadyjska (Solidago canadensis),
• nawłoć pospolita (Solidago virgaurea).

Rośliny te charakteryzują się intensywnie żółtymi kwiatostanami złożonymi z małych kwiatków, które kwitną od późnego lata do jesieni.

Złocień jest rośliną wieloletnią, często spotykaną na łąkach, przydrożach i nieużytkach. Jest ceniony za swoje właściwości prozdrowotne, szczególnie w medycynie ludowej. Wykorzystywana jest głównie we wsparciu leczenia schorzeń układu moczowego, działa przeciwzapalnie, moczopędnie i wzmacniająco.

Jednakże roślina ta jest również uważana za inwazyjną w Europie, ponieważ szybko się rozprzestrzenia i może wypierać rodzime rośliny. Można ją spotkać na terenie całego kraju.

Nawłoć pospolita w ogrodnictwie jest ceniona za swoje walory dekoracyjne. Jej kwiatostany dodają kolorów i przyciągają owady zapylające, takie jak pszczoły i motyle.

Co zawiera nawłoć

Nawłoć zawiera szereg aktywnych związków chemicznych, które odpowiadają za jej właściwości:

1. Flawonoidy:

   • Kwercetyna
   • Kempferol
   • Rutozyd
   • Izoramnetyna

2. Saponiny triterpenowe:

   • Kwas oleanolowy
   • Kwas ursolowy

3. Garbniki:

   • Garbniki hydrolizujące
   • Garbniki skondensowane

4. Olejek eteryczny:

   • Terpeny (np. borneol, kamfen, pinen)
   • Seskwiterpeny

5. Kwas fenolowy:

   • Kwas chlorogenowy
   • Kwas kawowy
   • Kwas ferulowy

6. Kwasy organiczne:

   • Kwas askorbinowy (witamina C)

7. Kumaryny

8. Inne związki:

   • Polisacharydy
   • Karotenoidy

Te składniki przyczyniają się do różnych właściwości złocienia, takich jak działanie przeciwzapalne, moczopędne, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze i przeciwutleniające. Dzięki temu roślina jest stosowana jako wsparcie w leczeniu różnych schorzeń, zwłaszcza związanych z układem moczowym. Nawet tak poważnych, jak zapalenie pęcherza moczowego, kamica nerkowa, a także w terapii wspomagającej w chorobach reumatycznych i skórnych.

Na co pomaga nawłoć pospolita

Ziele nawłoci jest rośliną o szerokim spektrum działania, cenioną zwłaszcza w medycynie naturalnej za swoje wielorakie właściwości. Przede wszystkim działa moczopędnie, co sprawia, że jest pomocna w leczeniu schorzeń układu moczowego. Stosuje się ją w przypadkach:

• zapalenia pęcherza moczowego,
• przewlekłych stanów zapalnych nerek,
• kamicy nerkowej.

Jej zdolność do zwiększania ilości wydalanego moczu pomaga w usuwaniu z organizmu toksyn i bakterii. Dzięki temu przyczynia się do szybszego łagodzenia infekcji.

Złocień wykazuje silne właściwości przeciwzapalne i przeciwbakteryjne, dzięki czemu jest używana we wsparciu leczenia różnych stanów zapalnych. Może być stosowana w terapii wspomagającej w chorobach reumatycznych, takich jak artretyzm, oraz w łagodzeniu bólów mięśniowych i stawowych. Działa również przeciwbólowo, co dodatkowo zwiększa jej wartość w leczeniu tych dolegliwości.

Nawłoć pospolita jest również znana z właściwości przeciwutleniających. Pomaga w walce ze stresem oksydacyjnym i wspiera ogólną kondycję organizmu. Działa ochronnie na komórki, zapobiegając ich uszkodzeniom przez wolne rodniki. Dzięki temu może mieć korzystny wpływ na zdrowie skóry oraz opóźniać procesy starzenia.

W medycynie ludowej nawłoć pospolitą stosuje się również w leczeniu schorzeń skórnych, takich jak egzema czy łuszczyca. A to ze względu na jej właściwości gojące i przeciwzapalne. Może być aplikowana miejscowo w formie okładów lub maści, co przyspiesza proces gojenia ran i łagodzi podrażnienia.

Dzięki swoim wszechstronnym właściwościom leczniczym roślina jest cennym dodatkiem do fitoterapii, wspierając leczenie wielu dolegliwości i poprawiając ogólny stan zdrowia.

W jakiej formie najczęściej stosuje się nawłoć

Nawłoć najczęściej stosuje się w kilku popularnych formach, które umożliwiają wykorzystanie w pełni jej właściwości.

Jedną z najczęściej używanych form jest napar. Przygotowuje się go poprzez zalanie suszonych kwiatostanów i liści wrzątkiem, a następnie pozostawienie na kilka minut do zaparzenia. Taki napar jest spożywany doustnie, zazwyczaj kilka razy dziennie, aby korzystać z jego właściwości moczopędnych i przeciwzapalnych.

Nalewka to kolejna popularna forma. Jest to alkoholowy wyciąg z rośliny, który można przygotować samodzielnie lub zakupić w aptekach i sklepach zielarskich. Nalewkę stosuje się doustnie w małych ilościach, zazwyczaj rozcieńczoną wodą. Jest to skoncentrowana forma, dzięki czemu ma silniejsze działanie.

Inną formą są tabletki lub kapsułki zawierające ekstrakt z ziela nawłoci. Są one wygodne w użyciu, szczególnie dla osób, które nie lubią smaku naparów czy nalewki. Dawkowanie jest zazwyczaj określone przez producenta i jest łatwe do przestrzegania.

Nawłoć stosuje się również zewnętrznie w postaci maści, kremów lub okładów. Takie preparaty są szczególnie użyteczne w leczeniu problemów skórnych, takich jak egzema, łuszczyca czy drobne rany i otarcia. Dzięki swoim właściwościom przeciwzapalnym i gojącym nawłoć przyspiesza regenerację skóry i łagodzi podrażnienia.

Niektóre osoby korzystają również z olejków eterycznych zawierających ekstrakty z rośliny. Można je stosować w aromaterapii lub dodawać do kąpieli, co wspomaga relaksację i łagodzenie bólów mięśniowych.

Nawłoć pospolita - przeciwwskazania i skutki uboczne

Stosowanie nawłoci pospolitej, mimo jej wielu korzystnych właściwości, może wiązać się z pewnymi przeciwwskazaniami i skutkami ubocznymi. Warto je znać przed rozpoczęciem terapii.

Przede wszystkim, osoby uczulone na rośliny z rodziny astrowatych (Asteraceae) powinny unikać stosowania ziela nawłoci. Może ona bowiem powodować reakcje alergiczne. Objawy alergii mogą obejmować:

• wysypkę,
• swędzenie,
• obrzęk,

a w cięższych przypadkach trudności w oddychaniu.

Nawłoć ma silne właściwości moczopędne. Jest to korzystne w leczeniu schorzeń dróg moczowych. Jednak może być problematyczne dla osób z chorobami nerek, które wymagają ograniczenia ilości wydalanego moczu. Nadmierne stosowanie złocienia może prowadzić do odwodnienia i zaburzeń elektrolitowych.

Kobiety w ciąży i karmiące piersią powinny unikać stosowania nawłoci. Brak jest bowiem wystarczających badań dotyczących bezpieczeństwa jej stosowania w takich przypadkach. Dzieci powinny używać nawłoci tylko pod nadzorem lekarza.

Skutki uboczne mogą obejmować:

• nudności,
• wymioty,
• bóle brzucha,

szczególnie przy spożyciu dużych ilości. Mogą również wystąpić reakcje skórne przy stosowaniu zewnętrznym, zwłaszcza u osób o wrażliwej skórze.

Interakcje z innymi lekami to kolejny ważny aspekt. Ziele nawłoci pospolitej może wchodzić w interakcje z lekami moczopędnymi, zwiększając ryzyko odwodnienia i zaburzeń elektrolitowych. Może również wpływać na działanie leków przeciwzakrzepowych, zwiększając ryzyko krwawień.

Nawłoć - podsumowanie

Nawłoć, znana również jako złocień, to roślina z rodziny astrowatych. Najczęściej występujące w naszym kraju gatunki to nawłoć kanadyjska i nawłoć pospolita.

Roślina ta charakteryzuje się intensywnie żółtymi kwiatostanami i jest często spotykana na łąkach, przydrożach oraz nieużytkach. Jest ceniona zarówno za swoje walory dekoracyjne w ogrodnictwie, jak i za szerokie spektrum właściwości prozdrowotnych w medycynie naturalnej.

Nawłoć zawiera wiele aktywnych związków chemicznych, takich jak:

• flawonoidy,
• saponiny triterpenowe,
• garbniki,
• olejek eteryczny,
• kwasy fenolowe,
• kumaryny,
• kwas askorbinowy.

Te składniki odpowiadają za jej działanie:

• przeciwzapalne,
• moczopędne,
• przeciwbakteryjne,
• przeciwgrzybicze,
• przeciwutleniające.

Dzięki temu ziele nawłoci jest stosowane we wsparciu leczenia schorzeń układu moczowego, takich jak:

• zapalenie pęcherza,
• przewlekłe stany zapalne nerek,
• kamica nerkowa.

Właściwości przeciwzapalne i przeciwbakteryjne są pomocne w terapii:

• chorób reumatycznych,
• bólów mięśniowych i stawowych,
• problemów skórnych, takich jak egzema i łuszczyca.

Roślina ta jest używana w różnych formach, w tym jako:

• napar,
• nalewka,
• tabletki lub kapsułki,
• maść, krem,

czy okładów do stosowania zewnętrznego.

Mimo licznych korzyści zdrowotnych stosowanie nawłoci nie jest wolne od przeciwwskazań i potencjalnych skutków ubocznych. Osoby uczulone na rośliny z rodziny astrowatych powinny zrezygnować z nawłoci, aby uniknąć reakcji alergicznych.

Ze względu na silne działanie moczopędne, osoby z chorobami nerek powinny zachować ostrożność. Kobiety w ciąży i karmiące piersią oraz dzieci powinny unikać nawłoci lub skonsultować się z lekarzem przed jej użyciem. Możliwe skutki uboczne to:

• nudności,
• wymioty,
• bóle brzucha,
• reakcje skórne.

Nawłoć może również wchodzić w interakcje z niektórymi lekami, dlatego ważne jest monitorowanie jej wpływu na organizm.