Miód to naturalny, słodki produkt wytwarzany przez pszczoły miodne z nektaru kwiatów lub spadzi. To słodka wydzielina pochodząca z liści i pędów roślin. Może także pochodzić z wydzielin owadów żerujących na tych roślinach, np. mszyc. Miód jest nie tylko smacznym dodatkiem do diety, ale także ceniony za swoje właściwości zdrowotne.
Jak powstaje miód?
-
Zbieranie nektaru lub spadzi:
- Pszczoły robotnice zbierają nektar z kwiatów lub spadź z roślin. Następnie przenoszą je do ula w swoim wolu miodnym, czyli części układu pokarmowego.
-
Przeróbka w ulu:
- Po powrocie do ula pszczoły przekazują nektar innym pszczołom. W trakcie tego procesu jest on wzbogacany enzymami (np. inwertazą), które rozkładają cukry złożone na cukry proste (glukozę i fruktozę).
- W ulu nektar lub spadź są wielokrotnie mieszane i rozcieńczane śliną pszczół. Wspomaga to proces jego dojrzewania.
-
Odparowywanie wody:
- Pszczoły odparowują nadmiar wody z nektaru, wachlując go skrzydłami, aż zawartość wody zmniejszy się do około 17-20%. To zapobiega fermentacji i pozwala na dłuższe przechowywanie miodu.
-
Składowanie i zamknięcie:
- Dojrzały miód jest magazynowany w komórkach plastrów pszczelich i zamykany woskiem. Chroni go to przed wilgocią i zanieczyszczeniami.
Jakie są rodzaje miodów
Miód można podzielić na różne rodzaje w zależności od:
- Źródła nektaru (np. miód lipowy, akacjowy, rzepakowy).
- Źródła spadzi (np. miód spadziowy z drzew iglastych lub liściastych).
- Metody produkcji (np. miód surowy, filtrowany).
Miód jest ceniony za swoje właściwości antybakteryjne, przeciwzapalne i odżywcze. Ważne jednak, by nie podgrzewać go powyżej 40°C, ponieważ traci swoje cenne właściwości.
Jaki miód na przeziębienie najlepszy
Na przeziębienie warto wybierać miód, który ma silne właściwości antybakteryjne, przeciwzapalne i wspierające odporność. Oto kilka rodzajów, które szczególnie dobrze sprawdzą się w walce z infekcjami sezonowymi:
1. Miód lipowy
- Właściwości: Działa napotnie, przeciwgorączkowo i uspokajająco. Pomaga w przypadku kaszlu, bólu gardła oraz przeziębień z gorączką.
- Kiedy stosować: Przy pierwszych objawach infekcji, takich jak katar, kaszel i ból gardła.
2. Miód spadziowy
- Właściwości: Ma silne działanie przeciwzapalne i antybakteryjne. Jest bogaty w mikroelementy. To skutecznie wspomaga regenerację organizmu.
- Kiedy stosować: W przypadku osłabienia organizmu i długotrwałych infekcji.
3. Miód manuka
- Właściwości: Zawiera methylglyoxal (MGO). Substancja ta wykazuje bardzo silne działanie antybakteryjne i przeciwwirusowe.
- Kiedy stosować: W przypadku silniejszych infekcji, bólu gardła lub stanów zapalnych.
4. Miód rzepakowy
- Właściwości: Działa łagodząco na podrażnione gardło i wspiera regenerację błon śluzowych.
- Kiedy stosować: Przy kaszlu i podrażnionym gardle.
5. Miód gryczany
- Właściwości: Bogaty w antyoksydanty i żelazo, co wspiera regenerację organizmu oraz poprawia układ odpornościowy.
- Kiedy stosować: W przypadku osłabienia i regeneracji po chorobie.
Jak stosować miód na przeziębienie?
- Z herbatą: Dodawaj miód do letniej (nie gorącej) herbaty z cytryną i imbirem.
- W mleku: Mleko z miodem i czosnkiem to tradycyjny domowy sposób na przeziębienie.
- Jako syrop: Wymieszaj miód z sokiem z cytryny i imbirem, spożywaj po łyżeczce kilka razy dziennie.
- Do płukania gardła: Rozpuść miód w letniej wodzie i użyj jako płukanki na ból gardła.
Pamiętaj: Miodu nie należy podawać dzieciom poniżej 1. roku życia z powodu ryzyka botulizmu.
Nie należy podgrzewać miodu do temperatury powyżej 40°C. Wysoka temperatura niszczy wiele cennych enzymów i innych składników aktywnych, co obniża jego wartość odżywczą i leczniczą. Dlatego nie powinno się dodawać miodu do bardzo gorących napojów czy potraw.
Pierzga pszczela
Pierzga pszczela może także wspierać organizm w walce z przeziębieniem dzięki swoim wyjątkowym właściwościom odżywczym i wzmacniającym odporność. Jest wytwarzana przez pszczoły z pyłku kwiatowego, który zostaje zakonserwowany w plastrach ula przy pomocy:
- enzymów pszczelich,
- miodu,
- naturalnych bakterii fermentacyjnych.
Proces fermentacji sprawia, że pierzga jest bardziej wartościowa i lepiej przyswajalna dla organizmu niż surowy pyłek.
Na jakie jeszcze dolegliwości może być dobry miód - właściwości
Miód może wspierać organizm w wielu różnych dolegliwościach. Jego naturalne właściwości:
- przeciwbakteryjne,
- przeciwzapalne,
- regeneracyjne,
sprawiają, że jest ceniony zarówno w medycynie naturalnej, jak i w codziennej profilaktyce zdrowotnej.
Miód działa kojąco na układ trawienny. Pomaga w przypadku zgagi, wrzodów żołądka czy problemów z trawieniem. Jego enzymy wspierają przyswajanie pokarmów, a właściwości łagodzące mogą redukować stany zapalne błony śluzowej żołądka. Regularne spożywanie miodu może także pomagać w regeneracji jelit, zwłaszcza po antybiotykoterapii.
Miód wspiera obniżanie ciśnienia krwi i poprawia elastyczność naczyń krwionośnych dzięki zawartości potasu i antyoksydantów. Jest również ceniony za zdolność do obniżania poziomu "złego" cholesterolu, co zmniejsza ryzyko miażdżycy. Miód gryczany, szczególnie bogaty w rutynę, wspomaga uszczelnianie naczyń krwionośnych, co jest korzystne dla osób z żylakami czy kruchymi naczyniami.
Dzięki właściwościom nawilżającym i regenerującym miód jest pomocny w leczeniu ran, oparzeń czy odleżyn. Przyspiesza gojenie, działa antybakteryjnie i zapobiega zakażeniom. Dlatego bywa wykorzystywany w opatrunkach na trudno gojące się rany. W kosmetyce stosowany jest na suchą i wrażliwą skórę, pomagając łagodzić podrażnienia i poprawiając elastyczność skóry.
Miód wspiera także zdrowie układu oddechowego. Jest skuteczny w łagodzeniu kaszlu, bólu gardła i zapalenia krtani. Dzięki działaniu wykrztuśnemu pomaga oczyścić drogi oddechowe, a jego właściwości antybakteryjne i przeciwwirusowe wspierają organizm w walce z infekcjami.
Wspomaga również układ nerwowy. Dzięki naturalnym cukrom i witaminom z grupy B pomaga poprawić koncentrację, działa relaksująco i wspiera walkę z bezsennością. Miód lipowy czy akacjowy mogą działać uspokajająco, co sprzyja zasypianiu i redukuje stres.
Warto także wspomnieć o korzystnym wpływie miodu na układ odpornościowy. Jego regularne spożywanie, zwłaszcza w połączeniu z propolisem czy pyłkiem pszczelim, wzmacnia organizm i pomaga mu skuteczniej bronić się przed infekcjami. Miód jest również stosowany w celu łagodzenia alergii. Gdy spożywa się go w niewielkich ilościach, najlepiej lokalnego pochodzenia, pomaga organizmowi przyzwyczaić się do alergenów środowiskowych.
Bibliografia:
1. Zegan M., Michota – Katulska E., Gałązka M., Sińska B., Kucharska A. Suplementy diety i żywność stosowana w celu wspomagania odporności – badania pilotażowe. Probl Hig Epidemiol 2013; 94(4): 910-914
2. Leczenie miodem czyli praktyczne wykorzystanie miodu w aptece domowej i w pielęgnacji ciała, Praca Zbiorowa, 2007
3. https://www.cnn.com/2020/08/19/health/honey-common-cold-cough-treatment-scn-wellness-scli-intl/index.html