W dzisiejszych czasach coraz częściej zwracamy uwagę na świadome i zdrowe żywienie. Mało kto jednak zdaje sobie sprawę, że układ pokarmowy ma bardzo znaczący wpływ także na naszą odporność. Jest to szczególnie istotne w przypadku dorastającego organizmu. Właśnie dlatego warto zadbać o zdrowie naszego dziecka i zapewnić mu dostęp do odpowiednich dla niego probiotyków oraz prebiotyków.

Probiotyki dla dzieci

Czym są probiotyki?

Przede wszystkim należy odpowiedzieć sobie na pytanie, czym są probiotyki i jakie jest ich działanie. Probiotyki to, w dużym skrócie, produkty żywnościowe, które zawierają w sobie hodowle żywych mikroorganizmów. Przeważnie są to drożdże lub różnego rodzaju dobroczynne kultury bakterii. Przyjmowanie ich może mieć korzystny wpływ na nasze zdrowie i odporność organizmu. Jest to szczególnie istotne w przypadku dzieci. A toi dlatego, że ich organizm wciąż rośnie i ma szczególnie zwiększone zapotrzebowanie na składniki odżywcze. Jego odporność jest także bardzo ważna w prawidłowym funkcjonowaniu. 

Przyjmowanie probiotyków ma wiele udowodnionych naukowo zalet, które wpływają pozytywnie na nasze zdrowie. Spośród najważniejszych z nich można wymienić między innymi: 

• W przypadku stosowania antybiotyków może dochodzić do wyjałowienia flory jelitowej. To zaś może wywoływać biegunki oraz inne przykre dolegliwości. Z pomocą przychodzą probiotyki, które przywracają prawidłowe działanie jelit.

• Przyjmowanie probiotyków zwalcza problem, z którym boryka się wiele osób doświadczających objawów nietolerancji laktozy. Chodzi na przykład o ból brzucha lub biegunkę).

• Badania udowodniły, że niektóre szczepy bakterii Lactobacillus acidophilus wykazują działanie absorbujące cholesterol. W efekcie obniża się jego poziom we krwi;

• Stosowanie probiotyków może zapobiec nawrotom infekcji pochodzenia bakteryjnego i grzybiczego.

Skutki uboczne stosowania probiotyków

Dla rodziców z pewnością szczególnie istotny jest fakt, że przeprowadzono badania naukowe. Nie wykazały żadnych niekorzystnych skutków ubocznych, wynikających z przyjmowania probiotyków. Należy jednak pamiętać, że należy w ich spożywaniu zachować ostrożność i umiar. Szczególnie istotne jest to, że nie powinno się stosować kilku probiotyków naraz, bez wyraźnych zaleceń lekarza. Wynika to z faktu, że zbyt duża ich ilość może wywołać efekty odwrotne od zamierzonych. Należy pamiętać, że w przypadku jakichkolwiek wątpliwości, mamy możliwość skonsultowania się z lekarzem. Podpowie on nam, w jakiej ilości i okolicznościach podawać dzieciom probiotyki.

Jaki wybrać dobry probiotyk dla dziecka?

Wielu rodziców zapewne zastanawia się w tym miejscu, jaki probiotyk dla dziecka należałoby wybrać. Probiotyki występują bowiem w bardzo różnorodnych formach. Mają wielorakie szczepy, które z kolei pomagają przy różnych problemach. Przed każdą decyzją związaną z podaniem probiotyku niemowlęciu lub starszemu dziecku warto skonsultować się z pediatrą. On zdecydowanie najlepiej podpowie, jaki środek wybrać. Tymczasem warto także przyswoić ogólną wiedzę na temat tego, jak probiotyki działają na organizm malucha. 

Jak działają na dziecięcy organizm probiotyki?

Należy zaznaczyć, że probiotyki dla dzieci i dorosłych nie różnią się między sobą składem. Warto jednak pamiętać o tym, że dla organizmu dziecka przyjmowanie probiotyków może okazać się szczególnie korzystne.

Większość probiotyków stanowią szczepy bakterii:

• Lactobacillus acidophilus,
• Lactobacillus rhamnosus GG,
• Lactobacillus plantarum,
• Lactobacillus casei,
• Saccharomyces,
• Saccharomyces Boulardii,
• Bifidobacterium.

Mimo wszystko nie należy polegać wyłącznie na domysłach w kwestii wyboru dobrego probiotyku dla najmłodszych. Okazuje się, że pewne szczepy bakterii mogą wpływać lepiej lub gorzej na konkretne problemy.  Flora jelitowa każdego człowieka może mieć określoną wrażliwość, na przykład zależnie od stanu zdrowia. Dlatego w kwestii wyboru probiotyku należy w pierwszej kolejności zasięgnąć rady lekarza. Zwłaszcza dla niemowlaka lub starszego dziecka.

W jakim celu stosuje się probiotyki dla dzieci i niemowląt?

Warto mieć świadomość, że flora bakteryjna dzieli się na dwie grupy. Do pierwszej należą bakterie, które obniżają odporność dzieci i mogą wyrządzić w organizmie wiele szkód. Istnieją także dobroczynne bakterie, które:

• wspierają naturalne procesy regeneracyjne organizmu,
• stymulują pracę jelit,
• ograniczają rozwój szkodliwych baterii.

W przypadku małych dzieci można dostarczyć je wraz z pożywieniem. Można też uzupełniając dietę o właściwie dobrany suplement diety w wersji "Baby".

Każde naruszenie flory bakteryjnej negatywnie wpływa na działanie pożytecznych mikroorganizmów. Dochodzi do niego m.in. w przypadku antybiotykoterapii. Jej niepożądane działania mogą skutkować dolegliwościami ze strony układu pokarmowego. Mikroflora jelitowa jest szczególnie wrażliwa w przypadku najmłodszych pacjentów. Lekarze często więc podejmują decyzję o zastosowaniu probiotyku, wzmacniającego odporność dzieci. Szeroki wybór preparatów probiotycznych pozwala odpowiednio dopasować suplement diety do potrzeb pacjenta. W praktyce najczęściej wybierany jest środek, który nie zawiera białka mleka krowiego. Chodzi o to, aby dodatkowo nie obciążać organizmu dziecka.

Taki suplement dla dzieci zawiera w swoim składzie dobre bakterie, które naturalnie występują w organizmie ludzkim. Preparat zawierający probiotyki ma szerokie zastosowanie:

• Wspiera układ odpornościowy,
• minimalizuje ryzyko wystąpienia infekcji,
• zmniejsza ryzyko poważnych chorób, takich jak m.in. zespół jelita drażliwego.

Probiotyki dla dzieci stosuje się m.in.:

• podczas infekcji przewodu pokarmowego;
• w przypadku zakażenia rotawirusem;
• w celu utrzymania lub odbudowy naturalnej flory jelit;
• zapobiegawczo, przeciw biegunkom w podróży.

Probiotyki dla dzieci i niemowląt różnią się składem oraz formą preparatu. Ich wybór powinien być każdorazowo skonsultowany z pediatrą lub lekarzem rodzinnym.

Kiedy podawać probiotyk dla dzieci? 

To, w jakich momentach należy uzupełniać dietę dziecka probiotykami, zależna jest od wielu czynników. Większość lekarzy pediatrów na pewno zaleci stosowanie probiotyku w przypadku choroby. Zwłaszcza jeśli zażywane są w związku z nią antybiotyki. Probiotyki mają bowiem za zadanie pomóc w ochronie flory jelitowej, którą antybiotyki łatwo wyjaławiają.

Oprócz tego mówi się o pozytywnym wpływie probiotyków na biegunkę pochodzenia bakteryjnego. Pomagają także zapobiegać kolce u małych dzieci. W takich przypadkach probiotyki dla niemowląt również mogą okazać się przydatne. Podawanie probiotyków poleca się także w niektórych przypadkach obniżenia odporności. Jest to kwestia, którą warto przedyskutować z lekarzem. Dzieci, szczególnie te w wieku przedszkolnym, są bardzo często narażone na różnego rodzaju infekcje. 

Probiotyki dla dzieci przy antybiotykoterapii są stosowane w celu wzmocnienia układu pokarmowego. Preparat działa korzystnie na mikroflorę jelit i zmniejsza ryzyko wystąpienia biegunki nawet o 50%. Środek jest dostępny w postaci kropli, saszetek lub kapsułek. Wybierając preparat, warto zwrócić uwagę na obecność szczepów Lactobacillus rhamnosus GG i drożdży Saccharomyces boulardii. Zostały one bowiem najlepiej przebadane w tym kierunku.

Probiotyki dla dzieci na wzmocnienie odporności zmniejszają okres występowania objawów infekcji. Poprawiają także naturalną odporność organizmu. W ich składzie również często można znaleźć bakterie Lactobacillus rhamnosus GG. Widoczne wzmocnienie odporności zaobserwowano u dzieci, które przyjmowały preparat przez okres 3 miesięcy.

Probiotyki dla dzieci na zaparcia i dolegliwości zespołu jelita drażliwego wspomagają pracę układu pokarmowego. Sprzyjają także normalizacji trawienia.

Probiotyki dla niemowląt na kolkę. Kolka to częsta dolegliwość w wieku niemowlęcym. Silny skurcz jelit powoduje intensywny ból, na który dziecko często reaguje płaczem. Dolegliwości zwykle znikają samoczynnie. Jednak, aby wspomóc malucha w tym trudnym czasie, również można sięgnąć po probiotyk dla niemowląt. Wystarczy niewielka ilość preparatu, aby przynieść dziecku ulgę i wzmocnić jego układ pokarmowy. Stosowanie probiotyku w kroplach już od pierwszych dni życia bywa też często wskazane. Zwłaszcza w przypadku dzieci, które przyszły na świat przez cesarskie cięcie.

Jakie są najlepsze probiotyki dla dzieci?

Co jednak z formą, w jakiej występują dobroczynne bakterie? Jakie będą najlepsze probiotyki dla noworodka? Jakie okażą się strzałem w dziesiątkę w przypadku starszych dzieci?

Suplementy diety z probiotykami dla najmłodszych występują w wielu różnych odmianach:

• w formie kropli,
• w proszku,
• w syropie,
• jako tabletki do ssania,
• jako żelki
• jako tabletek do połykania.

Probiotyki w kroplach sprawdzą się najlepiej u niemowląt. Są bardzo łatwe do odmierzenia odpowiedniej porcji. Prosto też się je podaje i mają bardziej skoncentrowaną porcję substancji. Dla starszych dzieci sprawdzą się probiotyki w formie syropu. Ciekawą alternatywą mogą być probiotyki w formie tabletek do ssania albo żelków. Ostatnia wersja występuje w wielu różnych, owocowych smakach, dlatego powinny zasmakować nawet najbardziej wybrednym pociechom. Różnorodność opcji sprawia, że niemal dla każdego malucha można znaleźć odpowiednią formę podawania probiotyku. 

Prebiotyki a probiotyki

Warto wiedzieć, że oprócz probiotyków istnieją również prebiotyki. One również mogą mieć bardzo pozytywny wpływ na dorastający organizm dziecka. Czym one jednak są i czym różnią się między sobą?

Prebiotyki stanowią jeden ze składników różnych rodzajów pożywienia. Są zaliczane do węglowodanów, które nie podlegają w układzie pokarmowym procesowi trawiennemu. Przez tę cechę pobudzają aktywność bakterii znajdujących się w jelicie grubym. Prebiotyki dzielą się na oligosacharydy i polisacharydy, a te z kolei na:

• Fruktooligosacharydy – ich naturalnym źródłem mogą być na przykład cebula, szparagi, banany, miód;
• Laktulozę;
• Oligosacharydy sojowe – źródłem jest głównie soja;
• Inulinę – źródłem inuliny jest między innymi cykoria, czosnek, topinambur;
• Skrobię oporną;
• Celulozę – naturalnym źródłem są wszystkie owoce, warzywa, zboża oraz niektóre grzyby;
• Hemicelulozy – źródłem hemicelulozy mogą być zboża i otręby;
• Pektyny – w naturze stanowią około 35 procent ścian komórkowych wszystkich roślin. 

Warto także zaznaczyć, że prebiotyki występują również w żywności przetworzonej, na przykład w:

• jogurtach,
• napojach owocowych,
• pieczywie.

Źródła występowania prebiotyków

Prebiotyki w formie kapsułek, tabletek, kropli i innych nie są tak popularnym rozwiązaniem, jak probiotyki. A to głównie ze względu na fakt, że większość znajdziemy w codziennym menu. Niemniej, podobnie jak probiotyki, mogą stanowić dodatek do codziennej diety, w postaci przetworzonej. 

Najlepszym źródłem prebiotyków dla dzieci, a raczej noworodków, jest mleko matki lub mleko modyfikowane. Jednak także starsze dzieci mogą je przyjmować. Badania wykazały, że przyjmowanie prebiotyków pozbawionych białka mleka krowiego zapobiega alergiom, łagodzi i zapobiega zaparciom. Podobnie jak probiotyki łagodzi także objawy nietolerancji laktozy oraz utrzymuje właściwe pH jelita. Jednak tak jak w każdym przypadku – podawanie prebiotyków dziecku należy skonsultować z lekarzem specjalistą.

Bibliografia:

1. N. Temple, C. Catherine, Poznaj swoje bakterie, Wydawnictwo Insignis, 2020.
2. J. Brejecka-Pamugkas, Naturalnie zdrowe dziecko, Wydawnictwo Oficyna 4eM, 2022.