Zioła, suplementy i produkty ziołowe

Wielu dietetyków i zwolenników naturalnego leczenia przyznaje, że zioła to dary natury, stanowiące złote remedium na różne dolegliwości. Już nasze babcie stosowały herbatki ziołowe lub wykorzystywały suszone zioła do przygotowania leczniczych mikstur zarówno do stosowania zewnętrznego, jak i wewnętrznego.

Zioła stosowane są m.in. do poprawy procesów trawiennych, redukcji stanów zapalnych, przyspieszenia gojenia się ran, czy też wspomagania leczenia farmakologicznego. Od setek lat wykorzystuje się je nie tylko w medycynie ludowej, ale także w kosmetologii. Zioła jednorodne często są głównymi składnikami suplementów diety. Sprawdź, jaką moc kryją w sobie najpopularniejsze zioła i na co je stosować.

Liście pokrzywy - zastosowanie i działanie

Pokrzywa zaliczana jest do ziół jednorocznych, których właściwości są wyjątkowo cenne dla organizmu ludzkiego. Liście pokrzywy od stuleci stosuje się jako składniki naparu wykazujących działanie ściągające, moczopędne, obniżające poziom cholesterolu, zmniejszające objawy alergii, wspomagająco przy gojeniu się ran oraz leczeniu nieżytów żołądka i cukrzycy [1].

W liściach pokrzywy znaleźć można szereg cennych witamin i substancji odżywczych, w tym:

• witaminy C, A, K, B2 i B5,
• wapń,
• magnez,
• żelazo,
• krzem,
• sterole,
• antocyjany,
• flawonoidy,
• olejki eteryczne [1].

Herbatki ziołowe z pokrzywy pije się również dla urody. Liczne badania naukowe wykazały, że zioło to hamuje wypadanie włosów i łagodzi objawy trądziku [1]. Dowiedziono także, że ziele pokrzywy zmniejsza symptomy łagodnego przerostu gruczołu krokowego (prostaty) poprzez zminimalizowanie bólu podczas oddawania moczu.

Czosnek niedźwiedzi - zastosowanie i działanie

Zioła poza właściwościami leczniczymi i upiększającymi z powodzeniem stosowane są również w kuchni. Dobrym przykładem jest czosnek niedźwiedzi. W Polsce roślina ta znajduje się pod ochronną, dlatego też jedyną możliwością jest zakup zioła w formie suszonej. W smaku jest znacznie delikatniejszy niż tradycyjny czosnek i dlatego z powodzeniem można dodawać go do rozmaitych potraw wytrawnych.

W czosnku niedźwiedzim znajduje się m.in.:

• witaminy A i C,
• siarka,
• żelazo,
• mikroelementy,
• saponiny,
• flawonoidy [2].

Okazuje się, że czosnek niedźwiedzi poza doskonałym smakiem posiada ważne dla organizmu właściwości [2]. Substancje zawarte w tej roślinie przyczyniają się do obniżania ciśnienia tętniczego krwi i zmniejszają poziom cholesterolu. W związku z tym regularne spożywanie czosnku niedźwiedziego może być uznawane za skuteczną profilaktykę chorób układu krążenia, w tym miażdżycy i choroby wieńcowej [2].

Ponadto, zaliczany jest do ziół, które przyjmuje się dla wzmocnienia odporności. Aktywna siarka obecna w olejkach eterycznych tej rośliny jest znana z właściwości przeciwwirusowych. Warto dodać, że przyprawa ta jest często określana mianem naturalnego antybiotyku, który w przeciwieństwie do tych stosowanych konwencjonalnie, nie doprowadza do zubożenia flory jelitowej [2]. Łagodzi również wzdęcia i jest częstym dodatkiem do nalewek [2].

Czystek - zastosowanie i działanie

Kolejnym, popularnym i chętnie stosowanym ziołem jest czystek. Rodzina czystkowatych jest bardzo liczna, ponieważ liczy sobie ok. 180 różnych gatunków roślin zielonych, a także krzewów. W ziołolecznictwie, kosmetologii i dietetyce używany jest przede wszystkim jeden z nich - Cistus incanus. Czystek jest jednym z tych ziół, które znajdują zastosowanie na wiele schorzeń i drobnych dolegliwości.

Liście i ziele czystka to przede wszystkim źródło flawonoidów, które znane są ze swoich właściwości prozdrowotnych. Ziele jest ponadto bogate w kwasy tłuszczowe i witaminy [3]. Ci, którzy regularnie piją napar z czystka lub korzystają z suplementów diety w jego składzie, zmniejszają ryzyko takich chorób jak:

• cukrzyca,
• choroba Alzheimera,
• nadciśnienie tętnicze.

Przeprowadzone na całym świecie badania niezbicie dowodzą, że polifenole obecne w czystku działają przeciwzapalnie, wspierając stan układu odpornościowego. Co więcej, wspierają detoksykację, czyli oczyszczanie z toksyn. Czystek do zaparzania może być także stosowany jako wsparcie w walce z patogenami, które atakują górne drogi oddechowe. Co ciekawe, picie naparu może być skuteczne w ochronie jamy ustnej przed kolonizacją bakterii wywołującej choroby przyzębia [3].

Zioło można stosować także zewnętrznie. Jest do częsty dodatek do kosmetyków, w tym kremów do twarzy, a także szamponów i odżywek do włosów. Rekomendowany jest przede wszystkim osobom walczącym z łupieżem i trądzikiem [3].

Koszyczek rumianku - zastosowanie i działanie

Rumianek to zioło po które z powodzeniem stosowane może być zarówno przez dorosłych, jak i dzieci. Susz stosuje się zarówno w formie naparu, jak i jako ekstrakt do kosmetyków, leków i suplementów diety. Charakterystyczne biało-żółte koszyczki kwiatowe mają delikatny i przyjemny zapach. W rumianku znaleźć można m.in.:

• sole mineralne,
• witaminę C,
• fitosterole
• flawonoidy,
• cholinę,
• garbniki katechinowe [4].

Herbatki ziołowe na bazie rumianku stosowane są powszechne zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie. W tym pierwszym przypadku zioła te łagodzą dolegliwości ze strony układu pokarmowego, w tym stany zapalne jelit i żołądka, wzdęcia oraz niestrawność [4]. W tym drugim przypadku okłady z rumianku mogą okazać się pomocne w walce z oparzeniami, owrzodzeniami skóry, czy jako wsparcie w leczeniu chorób dziąseł i zębów. Inhalacje z rumianku przynoszą ulgę w zapaleniu dróg oddechowych.

Mięta - zastosowanie i działanie

Mięta pieprzowa jest popularnym surowcem wykorzystywanym w farmakologii i kosmetyce. Jest to roślina powszechnie uprawiana w Europie, Ameryce i Japonii [5]. W sezonie wiosenno-letnim można zbierać ją na polskich łąkach i suszyć. Hoduje się ją także w przydomowych ogródkach lub w doniczkach w mieszkaniach. Mięta charakteryzuje się orzeźwiającym aromatem i smakiem. Jest częstym dodatkiem do deserów i potraw wytrawnych. Często jest wykorzystywana także do aromaterapii łagodzącej stany lękowe, niepokój, a także stres.

Działanie lecznicze mięty wykazują jej liście i zawarty w nich olejek eteryczny. Napary z mięty rekomendowane są przede wszystkim w przypadku:

• problemów z trawieniem (zwłaszcza tłuszczów),
• dolegliwości ze strony mięśniówki gładkiej przewodu pokarmowego,
• złagodzenia stanów napięcia nerwowego,
• zmniejszania uczucia nudności,
• odświeżania oddechu,
• niwelowania bólów głowy o różnym pochodzeniu,
• stanów zapalnych górnych dróg oddechowych,
• bólu związanego z zespołem jelita drażliwego [6].

W składzie mięty pieprzowej znaleźć można m.in. witaminy, fitosterole, sole mineralne, garbniki, flawonoidy i kwasy organiczne. Jest to roślina bezpieczna do spożycia nawet dla kobiet w ciąży. Panie spodziewające się dziecka mogą korzystać z naparów z mięty (w rozsądnych ilościach - 1 filiżanka dziennie) w celu łagodzenia nudności występujących w pierwszym trymetrze ciąży.

Zioła jednorodne od setek lat stosowane są w medycynie ludowej na wiele schorzeń i dolegliwości. Są znacznie bezpieczniejsze niż leki konwencjonalne i wykazują znacznie mniej skutków ubocznych. Warto jednak podkreślić, że najlepszy efekt ich działania obserwuje się po systematycznym ich stosowaniu.

Bibliografia

1. M. Pieszak i P. Mikołajczak. Właściwości lecznicze pokrzywy zwyczajnej (Urtica dioica L). Postępy Fitoterapii, 2010, nr 4, s. 199-204.
2. https://dietetycy.org.pl/czosnek-niedzwiedzi/ [dostęp 30.01.2022]
3. Ekiert H., Ekiert R., Kubica P., Szopa A. Speciec of the genus Cistus sp.- taxonomy, distribution, chemical composition, therapeutic application and biotechnical studies. Postępy Fitoterapii, 2016, nr 3, s. 179- 188.
4. A. Grys, M. Kania i J. Baraniak. Rumianek -pospolita roślina zielarska o różnorodnych właściwościach biologicznych i leczniczych. Postępy Fitoterapii, 2014, nr 2, s.90-93.
5. https://www.umcs.pl/pl/mieta-pieprzowa,22748.htm [dostęp 31.01.2022]
6. https://ktomalek.pl/blog/mieta-wlasciwosci-dlaczego-warto-pic-miete-pieprzowa/w-621?bgar=aHR0cHM6Ly93d3cuZ29vZ2xlLmNvbS8%3D [dostęp 31.01.2022]