Propolis, czyli kit pszczeli, to - kolejne obok miodu - dobrodziejstwo, którego autorem są najpożyteczniejsze owady na świecie - pszczoły. Produkty pszczele zawierają bardzo cenne właściwości. Nie inaczej jest w przypadku propolisu, który zauważono i doceniono już w starożytności ze względu na jego właściwości przeciwbakteryjne, a miejscowo również znieczulające. Co warto wiedzieć o tej ciekawej substancji i jak ją stosować, by wykorzystywać jej prozdrowotne właściwości?

Propolis - Kit pszczeli - zastosowanie

Propolis, zwany też kitem pszczelim, to, kolejne obok miodu, dobrodziejstwo od najpożyteczniejszych owadów na świecie, czyli pszczół. Produkty pszczele zawierają bardzo cenne właściwości. Nie inaczej jest w przypadku propolisu, który zauważono i doceniono już w starożytności. Szczególnie ze względu na jego właściwości przeciwbakteryjne, a miejscowo również znieczulające. Co warto wiedzieć o tej ciekawej substancji i jak ją stosować, by wykorzystywać jej prozdrowotne właściwości?

Czym jest propolis?

Propolis jest produkowany przez pszczoły z tych składników, które zbierają z roślin. Właściwie do produkcji dochodzi jeszcze na roślinie. Następnie z pomocą aparatów gębowych pszczoły przenoszą kit pszczeli do ula. Dlaczego to robią? Pszczoły używają propolisu do zabezpieczania ula. Dokładnie do zalepiania jego wlotu i wszelkich szpar. Robią to, by chronić się patogenami m.in. przed wirusami i grzybami. Na kit pszczeli składają się:

• żywice roślinne,
• pyłek kwiatowy,
• wosk pszczeli,
• olejki eteryczne,
• wydzieliny gruczołów pszczelich.

Kit pszczeli to lepka substancja, która może mieć różne kolory. Zależą one od tego, z jakiej rośliny pochodzi materiał, który posłużył do jej produkcji. Może być żółto-zielona, pomarańczowa, w odcieniach brązu, brunatna, a nawet czarna. Znaczenie dla jej wyglądu mają również takie inne czynniki. Choćby takie, jak rasa pszczół, czy też szerokość geograficzna, na jakiej została wyprodukowana. Kit pszczeli jest wrażliwy na zmiany temperatur. Może mieć postać twardą i kruchą, plastyczną lub płynną. Skład propolisu jest bardzo bogaty i zawiera cenne substancje przeciwgrzybicze, antybakteryjne, przeciwzapalne, a także znieczulające. W związku z tym znalazł szerokie zastosowanie w medycynie naturalnej. Może być stosowany codziennie jako wsparcie organizmu człowieka. Często jest to również składnik preparatów farmakologicznych.

Propolis - właściwości prozdrowotne

Skład propolisu jest zmienny. Może zależeć od takich czynników. Należą do nich: pora roku, rasa pszczół, rodzaj rośliny, a nawet stopień zanieczyszczenia powietrza. W większości jednak najdziemy w nim cenne dla ludzkiego zdrowia substancje, wśród których można wyróżnić:

• witaminy, m.in. witaminy z grupy B oraz witamina A, C, D i E;
• minerały, m.in.: żelazo, cynk, miedź, kobalt, magnez, krzem, selen, fosfor, mangan;
• substancje lotne, również olejki eteryczne;
• flawonoidy;
• związki fenolowe;
• terpenoidy.

Wśród tych substancji znajduje się ok. 300 różnych związków, które odkryto w propolisie i które wykazują aktywność biologiczną. W związku z tym kit pszczeli może być stosowany jako ochrona przed różnego rodzaju patogenami. Zadziała także jako środek na niektóre dolegliwości. W niektórych sytuacjach propolis jest w stanie blokować rozwój szczepów bakteryjnych, które wykazały się odpornością na antybiotyki.

Kit pszczeli - działanie przeciwdrobnoustrojowe

Przeciwdrobnoustrojowe działanie propolisu skupia się wokół walki z grzybami, wirusami chorobotwórczymi i bakteriami. Może on stanowić wsparcie przy leczeniu zakażenia paciorkowcem. Hamuje wzrost grzybów, które mogą być potencjalnym zagrożeniem dla układu rodnego i przewodu pokarmowego. Kit pszczeli może także stanowić wsparcie w leczeniu bakteryjnego grzybiczego zapalenia pochwy. W wielu przypadkach okazuje się również skutecznym środkiem na wirusa opryszczki pospolitej.

Kit pszczeli - na wzmocnienie odporności i wsparcie procesów regeneracyjnych

Produkty pszczele, są stosowane również jako wsparcie organizmu w walce z infekcjami, m.in. górnych dróg oddechowych. Może wspierać odporność organizmu. Stanowi pomoc podczas już trwającej infekcji. Sprawdzi się m.in. przy bólu gardła, czy też chorobach krtani. W tym przypadku ważne są również właściwości znieczulające tej substancji. Na skutek miejscowego stosowania propolisu dolegliwości bólowe mogą zanikać. Dlatego stosuje się go m.in. w tabletkach do ssania na gardło. Dodatkowo stymuluje układ immunologiczny i wpływa na łagodzenie skutków stresu, dzięki czemu sprawniej funkcjonuje układ krwionośny. W ramach procesów regeneracyjnych może być stosowany również przy ranach pooperacyjnych.

Kit pszczeli - wsparcie przy problemach w jamie ustnej

Propolis dobrze sprawdza się jako wsparcie przy problemach jamy ustnej. Możemy do nich zaliczyć m.in.:

• afty,
• pleśniawki,
• paradontozę,
• wrzodziejące zapalenia dziąseł,
• nadwrażliwość zębów.

Może sprawdzić się również przy poważniejszych stanach, takich jak choroby miazgi zębowej i kanałów korzeniowych. Możemy go stosować miejscowo, np. przykładając wacik nasączony substancją z propolisem. Używanie kitu pszczelego w stanach zapalnych jamy ustnej może mieć również formę płukania gardła. Stosuje się wówczas płukankę, w której składzie znajduje się kit pszczeli.

Kit pszczeli a choroby skórne

Propolis, można również wykorzystywać jako wsparcie przy chorobach skórnych. Stosowany jest w takich sytuacjach jak zajady, ropnie, grzybica, czy zapalenie mieszków włosowych. Wykazuje się również skutecznością w pielęgnacji skóry tłustej. Szczególnie takiej, na której częściej powstają stany zapalne, a także pojawiają się różnego rodzaju wypryski. Wszechstronne właściwości propolisu sprawiają, że może być wykorzystywany także w przypadku odmrożeń lub oparzeń.

W jakich formach występują produkty z propolisem?

Propolis może występować jako składnik środków farmakologicznych. Może stanowić również naturalne wsparcie i stymulować poprawną reakcję organizmu na różnego rodzaju zagrożenia. Zawiera wiele cennych substancji, które sprawiają, że obecnie dostępny jest w kilku różnych formach.

Propolis w kapsułkach

Najpopularniejszą formą suplementacji są kapsułki. Najczęściej znajduje się tam ekstrakt z propolisu, który można zażywać jako formę trwałej suplementacji. Na przykład w celu budowania naturalnej odporności. Zawsze należy przy tym przestrzegać porcji, które zaleca producent.

Krople z propolisem

Kit pszczeli można przyjmować również w formie kropli. Preparat kropli z propolisem, wyposażony jest wówczas w specjalną pipetkę lub pompkę. Dzięki niej możliwa jest aplikacja pojedynczych kropli. Zazwyczaj odpowiednia dawka kitu pszczelego wynosi kilka kropel dziennie.

Pasty do zębów z propolisem

Kit pszczeli już w medycynie ludowej był stosowany jako skuteczny środek na stany zapalne stomatologicznej natury. Jego efektywność zainteresowała producentów past do zębów. Dodatkowo można stosować specjalne płukanki jamy ustnej z propolisem. Doskonale sprawdzą się również przy zapaleniu jamy ustnej.

Tabletki na gardło z propolisem

Tabletki z propolisem są chętnie stosowane w celu łagodzenia bólu gardła. Główne składniki aktywne propolisu to flawonoidy, kwas kawowy, estery kawowe, fenolokwasy i inne związki bioaktywne. Mają one działanie antybakteryjne, które może pomóc w zwalczaniu infekcji gardła spowodowanych przez bakterie. Kit pszczeli ma również właściwości przeciwzapalne.

Żelki z kitem pszczelim

Żelki to nieco inna forma kapsułek - dla wielu osób bardziej przystępna. Żelki bardzo często są formą propolisu, którą można podawać również dzieciom.

Maści i kremy z propolisem

Miejscowe działanie kitu pszczelego również może przynosić zadowalające efekty, m.in. w stanach chorobowych skóry. Dlatego dostępne są również kremy, które wykazują, można stosować do codziennej pielęgnacji. Maści z propolisem są polecane jako środek na sportowe urazy, czy stłuczenia.

Nalewka z propolisem

Bardzo popularna forma stosowania propolisu, to domowej roboty nalewka. Najczęściej składa się na nią zmielony propolis, spirytus oraz odpowiednia ilość przegotowanej wody. Po połączeniu tych składników tworzoną właśnie nalewkę należy odstawić na czas ok. 2-3 tygodni. Warto jednak codziennie do niej zaglądać, by ją wymieszać - dzięki temu kit pszczeli szybciej się rozpuści. Na koniec będzie jeszcze wymagała filtrowania. Dopiero wtedy może być stosowana w niewielkich ilościach, np. jako dodatek do herbaty.

Przeciwwskazania do stosowania propolisu

Przeciwwskazanie do stosowania może być głównie uczulenie na produkty pszczele. Czasem reakcje alergiczne powstają ze względu na pyłki kwiatowe. Najczęściej alergia ma formę obrzęku i zaczerwienienia skóry. Warto wówczas zaprzestać stosowania propolisu i obserwować, czy zmiana zacznie znikać.

Ostrożność przy tego typu produktach powinny zachować również kobiety w ciąży. Nie zawsze są to produkty przeznaczone dla dzieci, należy tu przestrzegać wskazań producentów.

Bibliografia:

1. Cichocki J., Propolis bez tajemnic, PODR w Lubaniu, 2017.
2. Kędzia B. i in., Aktywność antybiotyczna propolisu krajowego i europejskiego, Postępy Fitoterapii, 2013.